Forex Yorumları

Yunanistan ve Çin derken emtia fiyatlarının düşme ihtimalinin yükselmesiyle birlikte Dolar’ın da değer kazanma ihtimali dikkatlerden kaçmasın. Bugünlerde Çin ve Yunanistan konulu haberlerin borsa endekslerinde düşüşlere neden olması aslında aynı zamanda yükselişlere de neden olabilecek gelişmeler olduğundan bunlarla ilgili oluşacak haberler ne paritelere ne de hisse senetlerine yön vermeyecek, aksine belli bir bant içinde belirsizliği yansıtan hareketlerin oluşmasına neden olacaktır. Asıl yön tayin edici meseleler Fed’in faiz politikası ve emtia fiyatları olacak ve kur piyasalarıyla borsalar bunları takip edecektir. Dolayısıyla yanlış şeylere bakmayınız. Asıl bakılması gereken konular Fed’in faiz politikası ve emtia piyasalarıdır. Fed başkanı Yellen’ın bu yıl içinde faiz artırılacağını söylemiş olması benim Nisan ayından beri iddia ettiğim Aralık ayı faiz artırımına ışık tutar nitelikte. Eylül ayında Fed’in faiz artırması mümkün değil ama Aralık’ta çok mümkün ve bence olası. Yunanistan meselesi geleceğe dair beklentilerle ilgili değil geçmiş borçları nasıl ödeyeceğiyle ilgili olduğundan hiçbir önemi yok. Öte yandan Yunanistan bundan sonra büyümeye devam etse bile küresel büyümeye ne kadar katkısı olabilir ki? Geçen hafta Tsipras ve Obama’nın telefonda görüşmüş olması bile bütün bu söylediklerimin bir özeti aslında. Bu nedenle Yunanistan’ı bir kenara bırakıp artık İran-ABD, Çin-ABD, Avrupa-Rusya etkileşimlerini gözden kaçırmayınız.

İngiltere Merkez Bankası geçen hafta faiz politikasında bir değişikliğe gitmedi. Dünyadaki gelişmeler her ne kadar İMB’nin faizleri henüz artırmak yönünde bir karar almasını engelliyor olsa da Fed’in politika kararları çerçevesinde İMB’nin de kendi politikası belirleyeceğini unutmayınız. Bir diğer deyişle İMB’nin Fed’den daha önce faiz artıracağı varsayımı geçerliliğini sürdürürken Yellen’ın bu sene içinde Fed’in faiz artırabileceğini söylemiş olması Eylül ayının hemen ardından İMB’nin faiz artırımına gitme olasılığını ortaya koymaktadır. Öte Yandan Avrupa’nın en çok ticaret yaptığı ülkelerden biri olan Çin’in yavaşlaması beraberinde Euro/sterlin paritesinin de düşmesine neden olabileceğinden Sterlin/dolar paritesinin göreceli bir şekilde yükselme eğiliminde kalması doğal. Bu nedenle orta vadeli perspektifte Sterlin/dolar güçlü kalmaya devam eder ve kritik teknik desteklerinde aradığı desteği bulur. Buradan hareketle kısa vadeye bakacak olursak geçtiğimiz haftayı 200 günlük hareketli ortalamasının altında kalmaksızın kapatan paritenin bu hafta içinde düşüşleri genel olarak alım fırsatı şeklinde değerlendirilmedir.

Bu sabah saatlerinde Japonya’dan açıklanan sanayi üretimi ve kapasite kullanım verileri olumsuz bir resim çizerken bu durumun Çin ekonomisindeki yavaşlamayla eş zamanlı gerçekleşmiş olması Asya ekonomilerinde belirgin bir yavaşlamanın topyekûn faizlere düşüş şeklinde yansıyacağını söyleyebiliriz. Diğer yandan Dolar faizlerinin yeniden yükselmiş olması ilerleyen günlerde paritenin düşüşleri takiben kolaylıkla talep bulacağını gösteriyor. Bu nedenle kısa vadede oluşabilecek düşüşleri alım pozisyonlarıyla değerlendirmek faydalı olabilir.

Genel olarak bakıldığında altın fiyatlarının son zamanlarda düşme trendini devam ettirdiği görülüyor ancak faiz piyasalarını yakından ilgilendiren gelişmeleri dikkate aldığımızda Dolar faizleri hariç diğer birçok ülkenin faizlerinin baskı altında kalmaya devam etmesi altının kısa ve orta vadede yükselme isteğinin var olmaya devam edeceğine işaret ediyor. Fed’in bu sene içinde faiz artırabilecek olması ve emtia fiyatlarının yükselememesi ve bu beklentinin devamlılık göstermesi elbette altının düşmesini tetikleyecek çok önemli iki unsur olarak karşımızda ancak aynı süreçte hisse senedi piyasalarında yaşanabilecek bir gerileme ve dünyada Dolar’dan başka gerçek anlamda rezerv para biriminin bulunmaması gözleri yine altına çevirir. Yani altın, altın olma özelliğini yitirmez. Bu kısa vadede de geçerli.

İran ve ABD liderli uluslar arası toplumun arasında yapılan görüşmelerde bir anlaşmaya varılması durumunda İran’ın petrol arzını artırabileceği beklentileri bugünlerde petrol üzerinde baskı yapıyor. Öte yandan Irak petrolünün de piyasalara akmaya devam etmesi ve ekonomik faaliyetlerde görülmesi beklenen yavaşlama petrol fiyatlarının kısa vadeli yükselişlerinin önüne geçecektir. Bu durumda petrolde yaşanabilecek yükselişleri kısa vadeli satış fırsatı olarak değerlendirmek gerekebilir. Irak’ta vadeli durumsa her an terse dönebilir.

ABD’den dün açıklanan yeni iş başvurularının beklenmedik şekilde yükselmiş olması, Fed’in parasal sıkılaştırma sürecinin başlama tarihini 2015’in de ötesine erteleme isteğiyle örtüştü. Bu durum Dolar’ın zayıflamasına neden olurken, Euro/dolar paritesi de Dolar’ın göreceli zayıflığına bağlı olarak yükseldi. Bu sabah itibarıyla 1,1100 civarında olan Euro/dolar paritesinin, günün ilerleyen saatlerinde çok belirgin bir şekilde değişeceğini sanmıyorum. Hafta sonunda Yunanistan’la ilgili gelebilecek olumlu gelişmeler olabileceğinden seans içindeki düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirmek gerekebilir. Fed yetkililerinden gelecek açıklamalarınsa dünden farklı olmayacağını ve bu yüzden paritenin belirgin şekilde düşmesinin de kolay olmayacağını düşünüyorum.

Dünkü seansta Euro/sterlin paritesinde görülen gerileme Dolar’ın gerilediği bir günde Sterlin/dolar paritesinin bir miktar yükselmesine izin verdi. Hisse senedi piyasalarında yaşanan yükselişin de etkili olduğu dünkü hareket boyunca Sterlinin yine de yükselmekten uzak bir süreç içinde olduğunu görüyoruz. Yunanistan’ın borcunu IMF’ye ödememesinin ardından Euro Bölgesi ülkeleriyle yeniden masaya oturması ve Pazar günü bununla ilgili olumlu bir gelişme olabilecek olması Euro/sterlin paritesinin iki hafta önceki seviyelerini hedeflemesine neden oldu. Hal böyle olunca daha yolun yarısı ancak tamamlanmışken, bu paritenin yükselmekteki isteği Sterlin/dolar paritesinin Dolar’ın zayıfladığı günlerde yükselmekten uzak davranmasına neden oluyor. Bugünlerde hem Euro/sterlin’i hem de Dolar endeksini yakından takip etmek gerek. Çünkü Sterlin/dolar’ın yükselmesi ya da düşmesi için bu ikilinin eş zamanlı yaptığı hareketlerin nedenlerini ve sonuçlarını çok iyi anlamak gerekiyor. Euro/sterlin Yunanistan bağlantılı hareket ederken, Dolar endeksi daha çok Fed politikalarıyla değişim gösteriyor. O halde bugün Fed’den gelecek açıklamaları ve Yunanistan’la ilgili söylemleri takip ederek karar vermeli. Bana göre Yunanistan’la ilgili olumsuz bir söylem olmayabilecekken, Fed’den gelecek açıklamalar Fed’in faiz artırmak konusunda çekingen olabileceğine işaret edebilir. Teknik düzletmeleri de işin içine katarak söylemek gerektiğinde düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirmek faydalı olacaktır ancak günün sonunda çok bir değişim olacağını sanmıyorum.

Bu sabah itibarıyla Dolar faizlerinde görülen belirgin yükseliş, Çin ekonomisindeki yavaşlamanın özellikle Asya ülkelerini olumsuz etkileyebilecek olması Dolar/yen paritesinin yükselmesine neden oldu. Bu gelişmeler olurken hisse senedi piyasalarının olası düşüşü yukarıda belirttiğim nedenlere bağlı olarak Dolar’ın Yen karşısında kazandığı avantajı tersine çevirebilir. Bu nedenle bugün hisse senedi piyasaları eğer düşecek olursa, Dolar/yen paritesinin dün başlattığı yükselişin 122,50’nin üzerini geçemeyeceğini gösterir. Sabah itibarıyla zaten yeterince yükseliş momentumu kazanmış paritenin ilerleyen saatlerde yapması muhtemel olası yükselişi bir satış fırsatı olarak değerlendirilebilir.

Küresel ekonominin bozulduğuna işaret eden faktörlerin gecikmeli de olsa altın fiyatlarını yükselttiğini gördük. Ayrıca Fed’in parasal sıkılaştırma sürecini başlatmak üzere faiz artırımlarını 2016’ya bile erteleyebilecek olduğu gerçeği su yüzüne çıkmışken ve emtia fiyatlarındaki yükseliş devam ederken altının bugün çok belirgin bir düşüş yaşamaması lazım. Bu durumda seans içinde oluşabilecek düşüşlerin alım fırsatı olarak değerlendirilmesi gerekebilir.

Çin ekonomisindeki yavaşlama beklentilerinin belirginleşmesi ve petrol arzının yüksek kalıp ancak talebinin yatay kalmaya devam ederek petrol stoklarındaki yükselişin devam edebilecek olması petrolün düşme nedenlerini oluştururken, teknik açıdan bakıldığında kısa vadeli yükselişin Dolar’da yaşanabilecek düşüşler birlikte oldukça muhtemel bir hal aldığı görülüyor. Ancak düşüşe neden olabilecek faktörlerin etkisinin er ya da geç etkisini yeniden hissettireceği gerçeğini düşündüğümüzde, bugün oluşabilecek olası yükselişlerin satış fırsatı olarak değerlendirileceğini düşünüyorum.

Dün açıklanan Fed tutanakları, Yunanistan ve Çin’deki yaşanan ekonomik gelişmelerin olumsuzluğuna bağlı olarak, küresel ekonomik görünümde ortaya çıkabilecek bir sürü olumsuzluk nedeniyle Fed’in faiz artışı konusunda dikkatli olmaktan yana olduğunu gösterdi. Önceki raporlarımda Fed’in zaten ne Haziran, ne de Eylül ayından önce faiz artırmayacağından, hatta aslında en azından Mart 2016’ya kadar beklemesi gerektiğinden ancak mutlaka 2015 yılı içinde faiz artırımına başlayacağından söz ettiği için Fed’in Aralık ayında faizleri artırmaya başlayacağından bahsediyordum. Bu ön görüyü yapmama neden olan analizler oldukça teknik ancak kısaca söylemek gerekirse, emtia fiyatların vade yapıları ekonometri modelleriyle incelendiğinde faiz artırımının yaklaştığını ancak çok yakın bir zamanda olmaması gerektiği görülüyor. Bu gelişmelere bağlı olarak dünkü seansta Dolar yükselişini durdururken Euro/dolar paritesinin Yunanistan meselelerine bağlı olarak fazla yükselemediğini gördük. Bu durumun bu hafta sonuna yaklaşırken de devam edeceğini düşünüyorum. Bugün ABD’den açıklanacak istihdam verilerinde çok belirgin bir iyileşme görülmediği sürece paritede fazla bir değişim olmasını beklememek gerek. Dolayısıyla nispeten yatay bir hareket olabileceğini düşünüyorum.

Dün İngiltere’den gelen Sterlin olumlu konut fiyat verilerine ve Dolar’daki gerilemeye rağmen Sterlin/dolar paritesinin yükselemediğini ve hatta bir miktar gerilediğini gördük. Bu durum elbette Euro/sterlin paritesinde görülen ani ve belirgin yükselişten kaynaklandı denilebilir. Ne var ki hisse senedi piyasalarında görülen düşüşlerin Sterlin üzerindeki olumsuz etkisi düşünüldüğündeyse paritenin neden yükselemediği açıklanabiliyor. Bugün hisse senedi piyasalarında yukarı yönlü bir düzeltme söz konusu olabilir. Bu durum paritenin yükselmesine neden olabilir. Öte yandan bugün ABD’den açıklanacak istihdam verileri çok fazla belirgin bir değişimle yatırımcıların karşısına çıkmazsa, düşüşlerinde Sterlin/dolar paritesini almak faydalı olabilir.

Dünkü ve bugünkü seansta açılışından beri 120,40 seviyesine kadar çok belirgin bir düşüş momentumu yakalamış Dolar/yen paritesinin bu hareketi yapması için iyi nedenleri vardı. Öncelikle Dolar faizleri ve hisse senedi piyasalarında oluşan eş zamanlı gerilemeler paritenin düşüşüne ön ayak oldu. Diğer yandan Japonya’dan açıklanan ekonomik verilerin Yen faizlerini yükseltici etkiye sahip olması ve verilerin ekonomi ve finansal durumla ilgili olumlu görüntüsü paritenin ilerleyen günlerde baskı altında kalmasına neden olabilir. Bugün hisselerde bir miktar toparlanma görülür ve bu durum beraberinde Dolar/yen paritesinin de yukarı yönlü etkilenmesine neden olur. Bu durumda isterseniz gün içindeki düşüşleri bekleyip alım yapabilirsiniz, isterseniz seans sonuna doğru yaşanacağını düşündüğüm yükselişi bekleyip kısa metrajlı satış denemeleri yapmak faydalı olabilir.

Dünyanın neresine bakarsak bakalım finansal, ekonomik ve siyasi gelişmeler bir olumsuzluk sürecinin yaşandığını gösteriyor. Yunansitan’daki gelişmeler dışında son günlerde Çin ekonomisiyle ilgili ortaya çıkan gelişmeler, VIX endeksinin yüksek kalmasına ve buna bağlı olarak da altın fiyatlarının yükselmesine neden olması gerekir. Hatta dün açıklanan Fed tutanaklarının faiz artışının daha da ertelenebileceğini ortaya koyması ve gıda fiyatlarının yükselmekten yana olan tutumu altının gecikmeli olarak yükselmesini gerektirir.

Dün açıklanan petrol stoklarındaki yükseliş ve dünya üretiminin artmaya devam edeceğiyle ilgili beklentilerin daha da canlılık kazanmış olması petrolün belirgin şekilde gerilemesine neden oldu. Bir de bunların üstüne Çin ekonomisinin yavaşlama ihtimali de eklenince petroldeki düşüş oldukça belirginleşti. Bahsettiğim bu gelişmeler bir iki günlük etkiye sahip veriler olmayıp, daha uzun bir sürece yayılabilir. Bu nedenle hemen bugün bir önceki günün üst seviyelerine doğru bir yükseliş olacağını ummak yanlış olur. Bu nedenle gün içinde yaşanabilecek yükselişleri satış fırsatı olarak değerlendirmek gerekebilir. Ancak aynı zamanda dünkü düşüşün sonrasında bir düzeltme yapma ihtimali de yüksek olduğundan düşüşlerinde alım fırsatları da var.