Forex Yorumları

Çin’in Yuan’ı değişken kur politikasıyla yönetmeye başlaması beraberinde faiz politikasının daha belirgin olacağının işaretedir. Yatırımcıların bu konuda yanlış bir algısı var. Genel olarak Yuan’ın oynak kur politikasıyla yönetilecek olması Dolar’ın düşüş anlamında algılanıyor. Oysa durum bunun tam tersi. Yuan bundan sonra faiz politikalarıyla yönetileceği için, değiştirilebilir bir para birimi olana kadar Çin’in faiz düşürmesi Çin’in büyümesi anlamına gelir. Eğer Yuan değiştirilebilir bir para olsaydı, o zaman Çin2in bugünlerde uyguladığı düşük faiz politikası Yuan’ın değersizleşmesine neden olur ve bu da Dolar’ı düşürürdü. Ancak dediğim gibi Yuan’ın değiştirilebilir olmayışı her şeyi farklı kılıyor. Bu nedenle, Çin tarafında oluşan gelişmeleri yanlış okumamakta fayda var. Bütün Bu gelişmeler yaşanırken, son iki gün boyunca Dolar faizlerindeki düşüşün durmasıyla paritedeki yükseliş de durdu. Öte yandan hisse senedi piyasalarının yükselişi de Dolar’ın ilerleyen günlerde biraz daha yükselmesine neden olabilir. Dün Almanya’dan açıklanan IFO verilerinin beklentilerden daha olumlu olup, ABD’den gelen verilerin karmaşık bir görüntü arz etmesi paritenin de yönsüz kalmasına neden oldu ancak dünün ardından bugün ABD’den açıklanacak dayanıklı tüketim mal sipariş velileri beklentilerin üzerinde olursa yükselişlerde paritede satış demeleri yapılabilir.

Sterlin/dolar paritesi bugünlerde hisse senedi piyasalarını ve Dolar endeksini takip ederken aynı zamanda Euro/sterlin paritesindeki değişimlerle de karşılıklı olarak etkileşiyor. Dolar faizlerindeki düşüşün durmuş olması ve Çin’in yeni kır politikasının etkileri Dolar’ı yükseltirken, aynı zamanda Dolar olumlu açıklanan ekonomik verilerin de pariteyi baskılaması mümkün. Öte yandan Euro/sterlin paritesindeki onca yükselişin ardından çok hafif bir gerileme yaşanmış olması bu paritenin hemen düşmeyeceğine işaret olduğu için seans içinde Dolar olumlu veri akışlarının Sterlin/dolar paritesi üzerinde de satış baskısı yaratabileceğini düşünüyorum.

Dolar faizlerinin yükselmiş olup aynı zamanda hisse senedi piyasalarının bugün itibarıyla yükselmeye başlamış olması genel havanın geçen haftakine yaklaşmaya başlamış olmasıyla Dolar/yen paritesinde de yükselişler görülmekte. Diğer yandan Japonya’dan açıklanan verilerin geneline bakıldığında ve Asya’da baş gösteren durgunluk düşünüldüğünde Japonya Merkez Bankasının para basmaya devam edecek olması Yen’in zayıflamasına neden olabiliyor. FED’in Eylül ayında faiz artırımı yapmayacak olduğu artık neredeyse kabul gören bir beklenti olduğundan artık Aralık ayında faiz artırmak için nedenler daha da belirginleşti. Bu da paritenin dalgalı seanslar eşliğinde bir süre 121 seviyesine kadar yükselmesine neden olabilir. Bu ortamda düşüşlerde alım yapmanın faydalı olabileceğini düşünüyorum.

Piyasalarda son iki seanstan beri normalleşme süreci yaşanırken, hisse senedi piyasalarındaki yükselişin aksine altın fiyatları dün yükselmedi, aksine geriledi. Bunun nedeni Dolar’ın Çin’deki yeni kur politikasının Dolar’ı güçlendirip, bunun da altını düşürebilecek olmasındandır. Oysa Çin’in yeni kur politikası emtialar olan talebin artışını beraberinde getireceği için, son birkaç haftanın aksine, deflasyonist beklentiler bir süreliğine geride kalabilir. Bu da altının yükselmesi anlamına gelir. Dolayısıyla gecikmeli olarak altın fiyatlarının bir şekilde hisse senedi piyasalarını takip ederek yükselmek isteyeceği anlamına geliyor.

Hisse senetlerinde yaşanan düşüşün durması, Dolar faizlerinin yeniden yükselmesiyle teyit edilince petrol fiyatlarını yükselme beklentisi artıyor. Bugün ABD’den açıklanacak petrol stok verileri ve dayanıklı tüketim mal siparişleri eğer petrolün yükselmesine yönelik açıklanırsa, yani petrol stoklarında hafif de olsa bir geri çekilme ve/veya dayanıklı tüketim mal siparişlerinin beklentiler dahilin de de olsa yükselmesi petrolde kısa vadeli alım dalgasının başlayabileceğine işaret olabilir. Bu urumda düşüşlerde alım denmeleri yapmak doğru strateji olabilir.

Dolar faizlerinin düşmeye devam etmesi ve hisse senedi piyasalarınınsa adeta çökmesiyle birlikte Dolar’ın değer kaybı kaçınılmaz oldu. Bu gelişmelerin Dolar’ın değer kaybına neden olması piyasa dengelerinin FED’in Eylül ayında beklenen faiz artışını şu an için imkânsız kılıyor olmasından kaynaklanıyor. Bu da Dolar üzerindeki baskıların artmasına neden oluyor. Eğer bundan sonra hisse senetleri yükselmeye devam eder ve toparlanma emareleri gösterirse, o zaman Dolar’ın yeniden güçlenmesi mümkün olabilir. Ancak eğer hisselerdeki toparlanma çok yavaş ve isteksiz olursa ve hisseler düştüğü seviyeleri kabul ederse, o zaman Dolar’ın değer kazanması kolay olmaz. Yani paritedeki düşüşler sınırlı kalabilir. Çin’de yaşanan gelişmeler Yuan’ın değersizleşmesi ve hisse senetlerinin düşmesiyle kendisini gösterdiği için bu gelişmelerin yaşandığını düşünürsek, o tarafta oluşabilecek bir geri dönüş de paritenin düşmesini sağlar. Ancak buna işaret eden bir emarenin olmaması paritedeki olası düşüşlerin oldukça sınırlı olabileceğine işaret ediyor.

Dünkü seansta yaşanan onca dalgalanmaya karşın Sterlin/Dolar paritesi göreceli olarak nispeten sınırlı sayılabilecek bir dalgalanma aralığında kaldı. Yükselmeye devam eden Euro/Sterlin paritesi yükselirken Dolar’da yaşanan düşüş, Sterlin/Dolar paritesinin yükselişini sınırlı kılan en belirgin faktör olarak görülebilir. Bugün İngiltere’den büyüme verileri açıklanacak. Bu veriler yön belirleyiciliği açısından çok önemli olsa da paralel piyasalarda yaşanan gelişmelerin etkisi daha fazla olmaya devam edebilir. Bu noktada Dolar’ın bir ara kısa süreliğine yükselme ihtimalinin varlığını düşünecek olursak paritede seans içinde bir miktar gerileme görülebilir ancak aynı sırada Euro/Sterlin paritesinde yaşanabilecek kısa süreli bir gerileme Sterlin/Dolar paritesinin sınırlı gerilemesine neden olabilir. Özelikle de İngiltere’den açıklanacak büyüme verilerinin Sterlin olumlu gelebilecek olması seans içindeki düşüşlerin az olmasına neden olabileceğinden düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirmeli.

Dolar faizleri ve hisse senetleri düşmeye devam ettikçe Dolar/Yen paritesi de düşüş modundan çıkamıyor. Oysa küresel ölçekte yaşanan gelişmelere bakıldığında, özellikle Asya ekonomilerinde yaşanan düşüşler, sonrasında verilerinde durgunluğun artmasına neden olabilir ve bu da Japonya Merkez Bankasının parasal genişlemeyi artırmasına bile neden olabilir. Hem emtiaların düştüğü, hem de Çin’in yavaşlamasının belirgin hale gelmesi Japon ekonomisi üzerinde kaçınılmaz olumsuz etkiler yaratacağından Dolar/Yen paritesinin düşüşleri bundan sonra daha da sınırlanabilir. Bu durumda dünkü dip seviyeleri ulaşılmaksızın bugünkü seansta yaşanabilecek düşüşler alım fırsatı olabilir.

Küresel ölçekte faizlerde görülen düşüşler, VIX endeksindeki hızlı yükseliş ve bütün bunların paralelinde hisse sentlerinin gerilemesi, güvenli liman ihtiyacının artmasına neden oldu. Dolar’ın bile düşmeye devam ettiği bir ortamda bunlar olurken, paranın gidebileceği tek adres altın oldu. Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir konu var ki, o da, gelişmekte olan piyasaların risk durumuyla gelişmiş ekonomilerin risk görüntüsünün birbirine yaklaştığı bir ortamda paranın altına gitmesi şu iki yargıya varmamıza neden olabilir. Birincisi FED’in faiz artırım sürecini geciktirecek olması, ikincisiyse FED’in faiz artırımlarını geciktirecek olması nedeniyle hisse yatırımlarının bir miktar para birimleri çok fazla değer kaybetmiş, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere kayabilecek olması. Dolaysıyla bugünlerde MSCI gelişmekte olan ülkeler endeksi yükselirse, altın da yükselme eğiliminde olabilir. Hatta bu durum seans içinde bile izlenebilecek bir veri olarak karşımıza çıkabilir. Seans içinde örneğin MSCI endeksi yükselirken altın onun gerisinde kalırsa, çok kısa süreli alım satımlar için bile uygun sinyaller oluşabileceğini söyleyebilirim. Eğer MSCI endeksini izleme fırsatınız yoksa BIST endeksi de size bir fikir verebilir.

Hisse senetleri belini doğrultmadan, ya da Çin ekonomisiyle ilgili algı değişmeden petrol fiyatlarını yükselişi teknik gelişmelere veya Çin borsasında yaşanan düşüşlerin durulmasıyla görülebilir. Bu arada petrol fiyatlarındaki düşüş devam ederken stok maliyetlerinin yükseliyor olması yakın bir gelecekte, petrolün hızlı bir şekilde düşmesinin ardından stoklama maliyetlerini karşılamaya hazır olan yeni yatırımcı kitlesi tarafından alınabilir. Bu da yüksek kaldıraçla petrolü alıp tutmanın riskli olabileceğine işaret eden bir unsurdur. Petrolün düşen Dolar’a hiç tepki vermemiş olması belki olası bir hızlı düşüşü yavaşlatır ama hisselerin düşmüş olmasıyla birlikte önce Dolar yeniden toparlanırsa ki bu sadece altının düşmesiyle mümkün olur, o zaman petrolde belirgin bir düşüşle karşı karşıya kalınabilir. Yani kısacası şu aşamada petrolün hızlı düşüp sonrasında aynı hızla yükselme ihtimali daha yüksek ve bu durumda da aşağılarda alım emirleri çalıştırmanın faydalı olduğunu düşünüyorum. Petrol bulunduğu 38 Dolarlı seviyelerde alım yapmak için çok uygun gözükmüyor. Ancak paçal maliyeti oluşturmak için parçalı alım için uygun olarak görülebilir.

Çin’de yapılan devalüasyonun yankıları Çin hükümetinin önceden söylediğinin aksine artarak devam ediyor. Bu gidişat da Dolar’ın uluslararası piyasalarda düşüşüne devam etmesine neden oluyor. Diğer yandan emtia fiyatları faizlerle birlikte düşmeye devam ettiği için bu durum Dolar’daki düşüşün tetiklenmesine neden oluyor. Bu ortamda paritenin 1,1450’i kırmasının ardından teknik hedefi 1,18 olarak önümüzde. Ancak bu seviyenin ulaşılması zaman alabilir. Bunun nedeni emtia fiyatlarının belirgin şekilde gerilemiş olup, aynı zamanda VIX endeksinin yükselmiş olmasından kaynaklanıyor. Böyle bir ortamda paranın adresi Altın ve Dolar olabileceğinden Euro/Dolar’ın 1,18 teknik hedefine ulaşması biraz zaman alacak. Bugün kısa vadede düşüşler gerçekleşirse, alım denemeleri yapılabilir ancak aynı anda emtiaları da takip etmekte fayda var. Eğer emtialar özellikle de petrol, yükselme eğilimine girerse, paritenin seans içinde yükseliş atakları yapma ihtimali belirir.

Euro/Sterlin paritesindeki yükselişin devam etmesi FED’in faizleri Aralık ayında artırmaya başlayabileceği beklentisini güçlendirince, İngiltere Merkez Bankası da aynı oranda faiz artırım sürecini geciktirebilir. Bu gelişme Sterlinin Euro karşısında düşmesine neden olurken aynı süreçte hisselerde yaşanan gerilemeler Sterlin/Dolar paritesinin düşüşüne neden oluyor. Bütün bu gelişmeler yaşanırken Çin’deki gelişmeler dikkate alındığında Dolar’ın düşme eğilimine girme ihtimali var. Eğer bugünlerde emtialarda yukarı yönlü bir tepki alımı gelirse, o zaman Sterlin/Dolar yükselişini daha belirgin yapar. Ancak Dolar’ın zaten baskı altında kalmaya devam edebilecek olması da paritenin yükselişini tetikleyebilir. Sonuç olarak Sterlin’in yukarı yönlü potansiyeli, aşağı yönlü potansiyelinden daha yüksek görünüyor.

Dolar faizleri güdümünde aylardır hareket eden Dolar/Yen paritesi düşen Dolar faizleri nedeniyle geriledi. Japonya’daki gelişmelerin dünya konjonktüründen farklı olmayışı bu gerileme sürecinin yavaşlamasına neden olabilir. Çin’de yaşanan düşüşler sonrasında küresel ekonomik yavaşlama beklentisi Japonya’da deflasyonist baskıları beraberinde getirebilir. Bu durumda eğer Japonya Merkez Bankası parasal genişleme miktarını artırmaya karar verirse, ki bu oldukça mümkün, o zaman Dolar/yen paritesinin yükselmeye başlama ihtimali artar. Kısa vadede paritenin düşüşleri devam edebilir ancak bu süreç çok uzun sürmeyeceğinden düşüşleri takiben alım denemeleri yapmanın faydalı olabileceğini düşünüyorum.

Dünya ekonomisi yavaşlıyor ve aynı süreçte VIX endeksi yükseliyor. Bu ilişkiyi 2008 ekonomik krizi sonrasında yaşamıştık. Aynı durum bugün için de geçerli. Diğer yandan faiz politikalarına baktığımızda şu aşamada dünyanın hiçbir bölgesinde parasal sıkılaştırma yapılmıyor. FED’n parasal sıkılaştırmaya başlama beklentisi hala Eylül ayı olarak düşünülse de gelişmeler FED’in faiz artırımı için Aralık ayına erteleyebileceğinin sinyalini veriyor. Bu durumda hisse senetleri düşüşünü durdursa da VIX endeksindeki yükseliş yerini biraz düşüşe bırakırsa altın işte ancak o zaman düşebilir. Bu arada FED’in parasal sıkılaştırmaya başlaması Aralık ayına ertelenirse, o zaman hisseler yanında aynı zamanda emtialar da yükselmek isteyecektir. O zaman altının düşüşü çok uzun sürmeyebileceğinden düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirmek faydalı olabilir.

Petrol stokları yükselmeye devam ederken, Çin ekonomisinde yaşanan yavaşlama ve bunu takiben küresel ölçekte ekonomik faaliyetlerde görülebilecek gerilemeler petrole olan talebin de azalmaya devam edeceğine işaret ediyor. Petrol fiyatlarında yaşanan hızlı gerileme birçok kesimi rahatsız eden bir durum haline geldi. Öyle ki, petrol fiyatlarındaki düşüşler parasal monetizasyon sürecini de yavaşlatacağından deflasyonist baskıların artmasına neden olabilir seviyelere ulaşmış gözüküyor. Öte yandan petroldeki düşüşün jeopolitik amaçları da var. Rusya ekonomisi büyük ölçüde petrole ve doğal gaza dayalıyken, enerji kompleksinde görülen gerilemeler Rusya’nın cezalandırılması olarak görülüyor. İran’ın ABD’yle yakınlaşmış olması da Rusya’nın elini kolunu bağlarken petrol fiyatlarının kontrolü tamamen ABD’nin eline geçmiş görünüyor. Bu gelişmeleri dikkate aldığımızda “Dolar düştüğü zaman petrol düşer” beklentisinde olmamak gerekiyor. Bu noktada bakılması gereken tek şey volatilite verileri. Petroldeki volatilite seviyeleri düşen fiyatlarla hiç uyuşmuyor. İşte sadece bu etken petrolün beklenmedik yükselişler yapma ihtimalini ortaya koyuyor ancak diğer tüm gelişmeler sistematik olarak petrolün düşüşünden yana. Bu noktada eğer petrol alacaksanız, bunu bir alım opsiyon alımı niteliğinde yapmak gerekir. Yani çok para bağlamadan alım yapmak en iyi strateji olduğunu düşünüyorum.