Forex Yorumları

Geçen hafta ABD’den açıklanan istihdam verileri sonrasında istihdamın aynı kaldığı görülürken underemployment verisinin gerilediği gözlemlendi. Bu gelişme kendi başına değerlendirildiğinde Dolar olumlu algılanmalı. Ne var ki verinin açıklanmasının ardından paritenin yükselişi istihdam verilerinden çok bu hafta açıklanacak ekonomik verilerin Dolar olumlu gelmeyebileceğinden kaynaklandı. Bugün açıklanacak bir veri yok ancak yarın açıklanacak üretkenlik verisi önemli olabilir. Enflasyon baskılarının azaldığı bir dönemde eğer üretkenlik azalırsa bu durum Dolar olumlu algılanabilir. Ancak yarın açıklanacak bu verinin yükselişi Dolar olumsuz olarak düşünülmeli. Bunları şimdi belirtmemin nedeni bugün Fed’den yetkililerin yapacakları konuşmalar olacak. Bu konuşmalarda underemployment veya üretkenlikle ilgili konulara atıfta bulunmaları piyasaya hareket kazandırabilir. Ancak daha çok istihdam ve enflasyon ilişkisine atıfta bulunma ihtimali daha yüksek olsa da sonuç olarak bu çerçevede yapılacak değerlendirmeler yarınki verilere de ışık tutabilir. Seans içinde paritenin kısa süreli düşüşleri yine kısa süreli alım pozisyonları için uygun olabilir.

İngiltere Merkez Bankası geçen hafta faizlerde bir değişikliğe gitmezken, yaptığı oylamada sekiz komite üyesine karşın sadece bir komite üyesi faiz artırmaktan yana olduğunu gösterdi. Geçen hafta gelen açıklanmalar İMB’nin faiz artışı için Fed’den de sinyal beklemeye devam ettiğini ortaya koydu. Her ne kadar İMB Fed’den daha önce faiz artıracak olsa bile İngiltere’den gelen birçok ekonomik veri yakın bir zamanda faiz artışının uygun olabileceğine dair sinyaller veriyor. Bu noktada hisse senedi piyasaları önemli. Eğer hisselerde yükselişler devam etme eğiliminde olursa, o zaman Sterlin güçlü kalmaya devam eder ancak tersi durumda ki bu oldukça mümkün Sterlinin yükselmeye devamı kolay olmaz. Bu ihtimalin daha ağır bastığını düşündüğümden yükselişlerde satış denemeleri yapılabilir.

Dolar faizlerinin daha önceki yükseldiği seviyelerden uzakta kalmış olması ve hisse senedi piyasalarında yaşanan gerilemeler Dolar/yen paritesinin düşüşünü tetikliyor. Öte yandan geçen hafta açıklanan bazı Yen olumlu gelişmeler ve para akışının Japonya’ya devam ettiğinin görülmesi Yen’in değer kazanma sürecinin bir miktar daha uzamasına neden olabilir. Bu da paritenin yükselmeden önce 123,70 seviyelerine kadar gerilemesi anlamına gelir. Bu noktada bu seviyeye yakın yerlerden yapılacak alım denemeleri alım için uygundur.

Dolar’ın gerilediği bir süreçte altının yeniden 1100 Dolar sınırına kadar yükseldiğine şahit oluyoruz. Dolar ve altın arasındaki bu yakın ilişkinin bugünlerde de devam etmesi mümkün. Zira Dolar faizlerinin son günlerde yeterince yükselmemiş olması ve Fed’in faiz artırımı konusunda hala açık bir tavır sergilememiş olması altının düşüşlerini engeller. Bu noktada Fed’in de istediğini yapıp kendi değerlendirmemizi kendimiz yapacak olursak ve bu değerlendirmeyi istihdam ve enflasyon kıstasından yaparsak, o zaman altının yükselmesi için nedenlerin olduğunu görebiliriz. İstifhamda bir gerileme yok ama yükseliş de yok. Bu arada enflasyon baskıları henüz oluşmuş değil. Aksine deflasyonist baskılar var. Bu durumda Dolar faizlerinin yükselmesi zaman alacağından Dolar olumsuz gelebilecek her veri altının yükselişine neden olabilir.

Petrol fiyatları düşüş trendinden hala çıkmadı. Çin’den gelen ekonomik verilerin yavaşlayan ekonomiye işaret etmeye devam etmesi ve aynı zamanda ABD ve Avrupa’da istihdamın yeterli derecede yükselmeyişi petroldeki yükselişin önünü kesen nedenlerdir. Ancak teknik açıdan baktığımızda petrolün bu kadar düşük seviyelerdeyken düşük volatiliteyi koruması kolay olmaz. Bu nedenle volatilitenin yükselebilecek olmasından dolayı bugünkü düşüşlerin alım fırsatı olarak değerlendirilmesi gerekir. Yani kısacası bugün teknik etkenler temel etkenlerin üzerinde olabilir. Bu da petrolün alınması gerektiğini gösteriyor.

Dün Almanya’dan açıklanan fabrika siparişleri, Avrupa’nın genelindeki perakende sektöründeki büyümeyi gösteren göstergelerin beklentilerin üzerinde olması, diğer yandan ABD’den açıklanan istihdam artışının bir öncekine göre daha az olması paritenin bir miktar yükselmesine neden oldu. Ancak dünkü seansın bugüne bir geçiş süreci olacağını ve asıl bugün açıklanacak tarım dışı istihdam verilerinin önemli olduğunu tekrar vurgulamakta fayda var. Piyasanın bugün açıklanacak tarım dışı istihdam ve işsizlik oranlarına odaklanacağını düşünecek olursak ve son zamanlarda ABD’nin istihdamıyla ilgili çok parlak gelişmelerin olmayışı bugün açıklanacak veriler içinde işsizlik oranının düşebileceğini ancak tarım dışı istihdamın beklendiği kadar artmayacağını düşünüyorum. Bu durum dikkate alındığında ABD’de gelirlerin istenilen hızda artmayışı, aylar öncesinden beri sizlerle paylaştığım underemployment verisini ön plana çıkartıyor. ABD’de mutsuz istihdamın yaratıldığını, az gelirle insanların istemediği işleri yapıyor olması finans medyasında konuşulmayan ve aslında Fed’in en büyük sorunu. Bu gelişmeler ışığı altında parite ne yapar? Bu durum elbette paritenin yükselmesine neden olabilir. Özellikle Eylül ayında faiz artışının yapılmayacağına dair bir beklentinin yeniden belirmesi paritenin yükselişini sağlar ama olası yükseliş çok sınırlı olur. Gün içi dalgalanma çok olsa da günlük nihai değişim Euro lehine az olur.

İngiltere Merkez Bankası (İMB) dün faizlerde bir değişime gitmedi. Faiz kararı çoğunluk oyla alınırken gelen enflasyon yorumları İngiltere’de enflasyonun gıda ve enerji fiyatlarındaki düşüklük nedeniyle gerçekleştiğine işaret etti. Hal böyleyken insanın aklına çekirdek enflasyonla ilgili beklentilerin ne olduğu daha önem kazandığı görülüyor. İMB’nin bu söylemiyle aslında çekirdek enflasyona daha fazla ilgi duyduğunu ve sanki çekirdek enflasyonun manşet enflasyondan daha yüksek olabileceğine dair bir beklentisi olduğunu gösterdi. Bu durum elbette Sterlin olumlu olsa da henüz piyasaya yansımış değil. Piyasaya asıl yansımış olan şey İngiltere’den açıklanmış konut fiyatları ve sanayi üretimi verilerinin beklentilerin altında kalıp olumsuz bir görüntü sergilemiş olmasıdır. Piyasa bunu dün Sterlin satarak fiyatlara güzel bir şekilde yansıttı. Ancak asıl ilgi odağının bugün ABD’den açıklanacak tarım dışı istihdam verileri olduğunu düşündüğümüzde, ABD’de bu verinin olumsuz açıklaması Sterlini yükseltebilir ancak bu çok belirgin bir yükseliş olmaz. Düşüşlerse sınırlı olur çünkü İngiltere Merkez Bankası’nın çekirdek enflasyon verisinin daha iyi olabileceğine dair olan çıkarım fiyatlara yansıdığında piyasa kolaylıkla Sterlin satmaktan da uzak durabilir. Bu da paritenin yatay, sıkışık, ancak dalgalı olmasına neden olur.

Hisse senedi piyasalarını yükselmekten uzak hareketleri ve Dolar faizlerinin zayıf yükselişi Dolar/yen paritesinin gerilemesine neden oluyor. Öte yandan son üç haftadan beri Japonya’dan açıklanan nakit akış verileri piyasaların hisse senedi yatırımı yapması için uygun bir ortamın bulduğunu göstermesi Yen alımlarının artmasına neden olabilir. Bu durum Japonya’ya olan para akışının hızlanmasına neden olabileceğinden Yen açısından olumlu olduğunu düşünebiliriz. Bugün ABD’den açıklanacak tarım dışı istihdam verisinin Dolar faizlerini nasıl etkileyecek olması sadece bu veriye bağlı değil. Bu noktada bunu özellikle belirtmek gerekiyor. Gün içinde ABD’den açıklanacak diğer verileri, özellikle de işsizlik verisini dikkate almalı. Diğer yandan bu verilerin sadece işsizlik veya istihdam özelinde değil de bu verilerin enflasyonla nasıl ilişkileneceğini görmek gerekiyor. Gıda ve enerji fiyatlarının belirgin şekilde gerilediği bir dönemdeyken enflasyondaki gerileme eğer istihdamdaki az yükselişle bir araya gelirse bu durum oldukça Dolar olumsuz bir durum alabilir.

Dünden beri hem İngiltere’den hem de ABD’de düşen emtia fiyatlarının enflasyon beklentileri üzerindeki etkisi konuşuluyor. Bunun nedeni sanki bu ülkelerin merkez bankaları bir arada olup faiz artırmak için aslında nedenlerin olabileceğine dair konuları yatırımcı halkına anlatmak gibi görülüyor. Durum bu olunca faizlerin artabileceğine dair beklentiler de elbette yükseliyor. Bu gelişmelerin altını baskı altında tuttuğunu ve bu durumun bir süre daha devam edebileceğini öngörmek mümkün. Ne var ki son günlerde baskı altında kalmış altının Doların olası bir gerilemesiyle birlikte yükselmeyi beklediğini de belirtmek isterim. Bu nedenle düşüşleri alım fırsatı olarak kullanmak faydalı olabilir.

Hisse senedi piyasalarının gerilemesi ve emtia fiyatlarının neredeyse tümünde yaşanan gerilemeler emtia odaklı petrolün gerilemesine neden oluyor. Petrolün göreceli olarak diğer emtiadan ayrılmaması ekonomik faaliyetlerin gerçekten azlığına işaret ediyor. Çin buna bir örnek oluştursa da gecikmeleri olarak olumlu gelişmelerin fiyatlara yansıması da mümkün. Dolar üzerinde görülmeyen bir baskı varken, petrol olumlu gelişmelerin gecikmeli yansımaları bugüne yansırsa petrolün düşüşleri alım fırsatı olabilir.

Dünyada hane halkı seviyesine ulaşmamış ekonomik bir toparlanma süreci yaşanıyor. Ancak iş dünyasına bakıldığında ABD, İngiltere ve hatta Avrupa’da bile kurumsal bazda birçok olumlu gelişme var. Son günlerde açıklanan verilere bakıldığında imalat sektörü aynı şeyi göstermiyor olsa bile hizmet sektöründe genele yayılmış bir iyileşme söz konusu. Bu durumun mal fiyatlarının gerilediği ancak şirketlerin büyüme yolunda adım attıkları bir döneme denk geliyor olması tesadüf değil. Bu pencereden bakıldığında Fed’in ne zaman faiz artırmaya başlayacak olduğu istihdam ve enflasyon ikilisine bağlı olarak belli olacak. Artık gelişmekte olan ülkeler Fed’in faiz artışını fiyatlarında sindirmiş olsa da henüz aynı olgu enflasyon ve istihdam verilerinde kendisini göstermiş değil. Bu nedenle şu şekilde düşünebiliriz. Faiz artışı için her şey hazır. Sadece enflasyon ve istihdamda daha belirgin bir iyileşme olması gerekiyor. İşte bütün bu nedenlere bağlı olarak Cuma günü ABD’den açıklanacak istihdam verileri çok önemli. Dün açıklanan ADP istihdam raporunun beklentilerden olumsuz gelmiş olması belki Cuma günkü verinin olumlu olmamasına neden olabilir. Ancak yine de şimdiden piyasanın neye baktığını bilmek alınacak pozisyonların doğruluğunu teyit edecek. Bu nedenle bu gelişmeleri çok yakından takip etmek gerekiyor. Benim beklentim istihdam piyasasında belirgin olmasa da beklentilerden daha olumlu bir gelişme olacak ancak bu zaten fiyatlarda olduğundan paritenin düşerek değil yükselerek tepki vereceğini düşünüyorum. Bugünse daha çok yatay bir hareket izleyebiliriz.

Bugün süper Perşembe çünkü İngiltere Merkez Bankası faiz kararını ve faiz toplantısı tutanaklarını aynı gün açıklayacak. İngiltere Merkez Bankası’nın (İMB) bundan sonra da aynı şekilde faaliyetlerine devam edecek olması faiz politikasının daha aydınlatıcı olması bekleniyor. İMB’nin bugünlerde böyle bir karar almış olması faizlerin ne zaman artacağına dair daha iyi ipuçları vermek istemesinden kaynaklanıyor. Demek oluyor ki faiz politikasıyla ilgili değişimler çok uzakta değil ve öyle sanıyorum ki Fed’in faiz artırmasından önce hareket edeceğini düşündüğüm İMB’nin olası faiz artışını Eylül ayında gerçekleştirebilir ve ardından da Fed Aralık ayında faiz artışına gidebilir. Bu nedenle Fed ve İMB’nin faiz politikasını beraber değerlendirmek yanlış olmayacaktır. Bu açıdan değerlendirildiğinde Sterlinin düşmesi için çok bir neden yok. Özellikle Avrupa Merkez Bankası’nın parasal genişleme yaparken bunun etkilerinin daha yeni başlayacak olması Sterlinin Euro karşısında güçlü olmasına neden olabilir. Bu da Sterlin/dolar paritesinin düşüşlerinin sınırlı kalması ve düşüşlerin alım fırsatı olarak değerlendirilmesi gereğine işaret edebilir.

Asya ekonomilerinin geneline yayılan ekonomik yavaşlama süreci Japon ekonomisinin de bu durumdan olumsuz etkilenebileceğini gösteriyor. Bu zaten bir süredir devam eden bir gelişme olup aynı süreçte Dolar faizlerinin yükselecek olması paritenin yükselişini açıklıyor. Dünkü seansta ABD’den açıklanan ekonomik veriler hizmet sektörünün belirgin şekilde büyüdüğünü göstermiş olması Fed’in faiz artırımına bir adım daha yaklaşmasına neden oldu. Bu gelişme beraberinde Dolar faizlerinin de yükselmesine neden olunca parite yükselmiş oldu Bu noktada hisse senedi piyasalarının çok az yükselmiş olmasına ve Dolar faizlerinin önceden yükseldiği seviyelerin çok altında kaldığına da dikkat çekmek gerekiyor. Bu iki durum paritenin dünkü yükselişi ardından bugün bir miktar gerilemesine neden olabilir. Özellikle ABD’den açıklanacak iştiham verileri bugün ve yarın olumsuz açıklanacak olursa, o zaman paritenin yükselişleri satış fırsatı olarak değerlendirilmelidir.

Fed ve İngiltere Merkez Bankası’nın (İMB) yakın bir süreçte faiz artırabilecek olması açıklanan hizmet sektörü büyüme verilerine yansıyınca yükselen Dolar karşısında altının yapabilecek pek bir şeyi yok. Bir de buna ek olarak emtia fiyatlarında yaşanan düşüş sürecinin devam ediyor olması ve fiyat endeksi verilerinin de düşmesi altının başını yukarı çevirmesine engel oluyor. Bu gelişmeler dikkate alındığında bugüne kadar altının neden düştüğü açıklanabilir ancak ne olacağı açıklanmaz. Teknik gelişmelere bakıldığında her ne kadar kritik teknik desteklere yaklaşmışken altının düşüşleri takiben bir direnç gösterip bir miktar toparlanma emareleri göstermeye çalışması mümkün. Ne de olsa ABD ve İngiltere’de işler iyiyken Asya ve Avrupa’da işler iyi değil. Eskiden Avrupa ve Asya’da işler iyiyken ABD’de kötüydü ve altın yükseliyordu. Bugünse durum çok farklı değil. Bu nedenle altının düşüşleri kısa vadede yeterince gerçeklemiş olabileceğinden düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirmek faydalı olabilir.

Dün ABD’den açıklanan petrol stok verilerinin düştüğünün görülmesi bugün olmasa da ilerleyen günlerde petroldeki düşüşün durulmasına neden olabilir. Bunu düşmekten kaçınan hisse senedi piyasalarında ve düşme eğilimi gösterebilecek Dolar’dan dolayı söylemek yanlış. Bugünlerde yaşanan düşüş ve büyüyen imalat ve hizmet sektörlerini düşündüğümüzde bir uyumsuzluk söz konusu olduğundan dün açıklanan ve düştüğü gözlemlenen petrol stokları beraberinde petrolde belirgin bir yükselişe sebebiyet verebilir.