Forex Yorumları

Standart and Poors’un Türkiye’nin kredi notunu negatiften durağana yükseltmesiyle ilgili açıklamalara baktığımızda düşen petrol fiyatları, olumlu bütçe dengesi ve Türkiye’de yaşanması muhtemel yüzde 3,4’lük büyüme ön plana çıkartıldı. Bugüne baktığımızda SP’nin değindiği unsurlardan olan petrol fiyatlarının son biri aylık süreçte tam tersi bir hareket izlediğini görüyoruz. Ancak bir ay gibi geniş bir zamana yayılmış şekilde yükselen petrol fiyatları açıklamalara dahil edilmiş olabilir. Ne var ki artan siyasi dengesizliklerin SP’nin kararının hemen öncesinde belirginleştiği için bu tür gelişmelerin TL olumsuz etkisi tam olarak görülmemiş olabilir. Bundan sonra Dolar/tl’nin yükselmeye devam etmesi için Türkiye’de yeni siyasi çalkantıların artması, TL olumsuz ekonomik göstergelerin, uluslararası piyasalarda petrolün yükselmesi ve/veya Dolar olumlu gelişmelerin baş göstermesi gerekiyor. Bugünlerde yaşanan gelişmelere baktığımızda birebirine zıt güçlerin TL üzerinde etkisi olduğunu izliyoruz. Bu gelişmelerin genel itibarıyla kuru çok yavaş yükselen bir trendde tutabilir. Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir husus var: Madem birbirine zıt güçler TL üzerinde etkili, o zaman volatilitenin düşebilecek olması yüksel maliyetli TL fonlaması nedeniyle Dolar/tl kurunun yatırımcısına çok kar getireceği söylenemez. Bu yüzden düşük dalgalanmanın oluşabileceği süreçlerde pozisyonlar gün içinden daha uzun utulmamalı ve kısa metrajlı pozisyonlar taşınmalıdır. Bugün Türkiye’den sanayi üretimi, yarında cari denge açıklanacak. Sanayi üretiminin beklentiler dahilinde belirgin şekilde yükselmiş olma ihtimali yüksek çünkü kurun son bir ay içinde yapmış olduğu düşüş şirketlerin hammadde ithalatını artırmış olabilir. Ne var ki yarın açıklanacak bütçe dengesi verileri beklenenden daha fazla TL olumsuz gelebilir. Eğer böyle olursa sanayi üretiminin artmış olduğu yarınki cari açık verisiyle teyit edilir ve SP’nin ön gördüğü büyüme hedefi korunur. Dolayasıyla cari açığın aşırı derede yüksek gelmemesi büyüme hedefini teyit edecek olmasından dolayı TL olumlu algılanır. Aksi durumda yani bütçe açığı yarın beklenenden düşük açıklanırsa o zaman kur yarına kadar ya yatay ya da aşağı yönlü harekete devam eder. Bu gelişmelerin ilk adımı bugün açıklanacak sanayi üretimiyle başlayacak. Bu noktada kurun yükselmesi için bu verinin düşük gelmesi yeterli olur ancak yüksek gelmesi durumundaysa yarını beklemek üzere kurda hafif bir gerileme yaşanabilir. Tahminim sanayi üretimi verilerinin beklenin çok az altında yani yüzde 4.7 civarında açıklanmasıyla kurun bir miktar yükseleceği ancak seans sürecinde Dolar’ın uluslar arası piyasalarda gerilemesiyle kurun tekrar sabahki seviyelerine gerileyeceğini düşünüyorum.

Geçen hafta başında ABD’den açıklanan sanayi sektörü verileri ve istihdam verileri olumsuz açıklanmış olsa da hizmet sektörü büyüme verileri ve öncü gösterge niteliğindeki veriler genel olarak olumlu açıklanarak net bir görüşün oluşmamasına neden oldu. Yeni haftaya başlarken ABD’den çok belirgin veri açıklamaları gelmeyecek ancak Almanya’nın öncü gösterge nitelindeki fabrika siparişleri verisi açıklanacak. Bu verinin yüksek açıklanması paritenin yükselişine neden olabilir. Ne de olsa geçen haftayı olumsuz ABD verileriyle kapatan piyasada aynı zamanda emtia fiyatlarında devam eden yükselişler Dolar üzerinde olumsuz etkiye neden olabilir. BU durumda seans içinde Euro/dolar paritesindeki düşüşlerin alım için uygun fırsat oluşturacağını düşünüyorum.

Bugünlerde İngiltere’nin Avrupa Birliğinden (AB) ayrılma tartışmalarının daha sıklıkla ön plana çıkmasının nedeni yaklaşan referandumda insanların AB’den çıkmak yönünde karar almalarına engel olmak için geliştiğini düşünüyorum. Açıklanan ekonomik veriler ve AB’den ayrılması durumunda İngiliz ekonomisinin daha da yavaşlayabilecek olmasının hem söylemlere hem de verilere yansımış olması İngiltere’nin bir noktada AB’den ayrılmama kararı alacağının bir işareti olarak düşünülebilir. Bu akılla piyasaya bakılacak olursa son zamanlarda oldukça fazla baskı altında kalmış olan Sterlinin Euro’ya karşı yükselmeye başlamasıyla birlikte daha sonradan bunun Sterlin/dolar paritesine de aynı yönde yansıması muhtemel bir gelişme olabilir. Bu nedenle İngiltere’den açıklanacak ekonomik verileri çok belirgin şekilde Sterlin olumsuz açıklanmadığı sürece bugün ve hafta boyunca Sterlin/dolar paritesindeki düşüşler alım fırsatı olarak değerlendirilebilir.

Bu sabah saatlerde Japonya Merkez Bankası’nın (JMB) açıkladığı faiz toplantısı tutanakları JMB’nin düşük enflasyonla ilgili endişelerin devam ettiği yinelendi. Bu yeni bir gelişme olmadığı için henüz Yen üzerinde çok fazla olumsuz bir etkiye neden olmadı ve bu yüzden de Dolar/yen paritesinde hafif bir yükseliş olduğu görülüyor. Piyasa bugün Fed yetkililerinin (Evans ve Kashkari) yapacakları söylemlere bakarak hareket edeceğinden onlardan gelecek açıklamaların Dolar faizleri üzerindeki etkisi Dolar,/yen paritesinde sonradan etki edecek. Geçen hafta sonuna girerken açıklanan ABD’nin istihdam verilerinin Dolar olumsuz geldiğini hatırlayacak olursak o verilerin deflasyonist olmaktan uzakta olduğunu görmek gerekir. Çünkü düşen istihdam hem ABD ekonomisinde istihdamın tam istihdam boyutlarında olduğuna işaret etmekle birlikte artık enflasyon beklentilerinin de artabileceği Fed yetkililerinin bugünkü açıklamalara Dolar olumlu yansıyabilir. Bu nedenle Dolar/yen paritesinin seans içindeki düşüşleri alım için uygun fırsatlar vereceğini düşünüyorum.

VIX endeksi 15’in altında ve SP 500 endeksi henüz belirgin bir gerileme sürecine girmemişken altın fiyatlarının 1290 seviyelerine yakın seyretmesi kısa vadede pek normal bir gelişme değil. Sadece bu açıdan bakıldığımda altın fiyatlarının yakın bir zamanda 1270 Dolar’ın altını görmesi gerekliğini söylemek mümkün. Petrol fiyatlarını ve buna bağlı olarak diğer emtialarda görülen yükselişlerin de etkisiyle yükselen altın fiyatlarının küresel ekonomik yavaşlamayla birlikte çok fazla yükselmemesi gerek. Bu nedenle yukarıda belerttiğim diğer paralel piyasalarda eğer bir değişim olmazsa seans içinde altın fiyatlarının bir miktar düşmesini beklemek yanlış olmasa gerek. Bu nedenle yükselişleri satış için değerlendirmek faydalı olabilir.

Kanada’da oluşan yangınlar çok geniş bir alana yayılmış petrol sahalarının kullanılamamasına neden olduğu için petrol arzındaki azalma tehdidine bağlı olarak petrol fiyatlarında yükselişler belirginleşti. Ancak asıl görmek gereken konu şu ki petrol fiyatları henüz yangınların olmadığı zaman gördüğü yüksek seviyelere ulaşmadı. Bunun dışında yaşanan yükseliş hareketinin sınırlı olduğunu da söylemekte fayda var. Daha ileri vadelere baktığımızda petrol fiyatlarında beklentilere neden olabilecek bir gelişme olmadığı görülüyor. Bir diğer deyişle orta vadeli, örneğin altı aylık petrol fiyatlarının kısa vadeli petrol fiyatlarından ayrışmayışı bu tezi destekler nitelikte. Bu noktada kısa vadeye dönecek olursak petrol fiyatlarının olası yükselişi sadece spekülatif olur ve bu mümkün. Yani temel gelişmeler petroldeki yükselişi henüz desteklemese de spekülasyona açık bir noktada petrol alıp satarken çok dikkatli olmak gerekir ve bunun için de pozisyonları çok kısa metrajlı ve stoplu almak lazımdır. Yön vermek gerekirse Dolar’ın gerileyebilecek olması ve ABD’de hisse senedi piyasalarının belirgin şekilde gerilememiş oluşu petrolün kısa vadede düşüşlerinin sınırlanmasına neden olabilir. Bu nedenle kısa vadede düşüşler alım için uygun gözüküyor.

Geçtiğimiz hafta ABD’den açıklana ekonomik verile bakıldığında ekonomide yavaşlama emareleri belirginleşse de enflasyona dair umutların varlığını sürdürmesi ekonomik süreçte hisse senetlerinin yükselme olasılığını güçlü tutuyor. Bu durum SP 500 endeksinin çok fazla gerilememesine neden olurken aksine yükseliş potansiyelini dahi destekler bitlikte. Oysa küresel gelişmeler aynı şeyi yansıtmıyor. Bu ikilem karşısında SP 500 endeksinin bir süre daha yatay hareketlenmeye devam etmesi beklemek beklenebilir. Olası bir hareketlenmemeninse ancak VIX endeksindeki belirgin değişimlerle, örneğin 17’nin üzerine yükselmesiyle ya da 13’,in altına gerilemesiyle mümkün olur. Bu aynı zamanda Dolar’ın uluslararası piyasalarda değişen faizlere bağlı olarak hareketlenmesiyle mümkün. Ne var ki bugünlerde buna dair bir gelişmenin olmayışı SP 500 endeksinin yatay sürecini destekliyor.

Türkiye’de artan siyasi belirsizlik ve terör olayları yabancıların ülkeye bakışını olumsuz etkilediğinden açık bir şekilde Türkiye’ye olan para girişinin azalacağını düşünmek yanlış olmaz. Böyle bir ortamda her hangi bir ekonomik veri açıklandığında olumlu gelmesi durumunda TL olumlu etkisi olmaz ancak verinin olumsuz gelmesi durumunda piyasa hemen bunu değerlendirmeye seçer. Yani Dolar/tl kuru daha çok yükselme yanlısı. Ancak volatilitenin arttığını göz önünde bulundurduğumuzda ya çok fazla düşüşlerin sonrasında alım yapmak ya da çok fazla yükselişleri takiben satış yapmak doğru strateji olacaktır. Şu noktada yön değil volatiliteyi nasıl doğru yönetmek olacaktır. Bu nedenle stoplara riayet etmek şartıyla kısa metrajlı her iki yöne de pozisyon alınabilir.

Hafta boyunca ABD’den açıklanan ekonomik veriler karmaşık bir görüntü sergilerken dünyanın genelinden gelen açıklamaların ortalaması zayıflayan bir küresel ekonomiye işaret ediyordu. Ne var ki son zamanlarda Çin başta olmak üzere önemli adımlar atılıyor ki bunlardan ok önemli bir tanesi dün yabancı basında n plana çıkmıştı. Fransa’nın vergi indirimi uygulayacak olması Euro’yla ilgili beklentilerin kökten değiştirebilir nitelikte bir gelişmeydi. Bunun yankılarını ilerleyen zamanlarda Euro/dolar paritesinin yeniden bir yükseliş denemesiyle kendini göstereceğini düşünüyorum. Şimdilik kısa vadeli gerilemelerde alım yapılabilir. Ne de olsa hisse senedi piyasalarındaki düşüşler de durduğundan Dolar olumlu etkenlerden bir tanesi belirginliğini yitirmiş durumda. Bu nedenle paritede görülebilecek düşüler alım için uygun görülüyor.

Dün İngiltere’den açıklanan hizmet sektörü büyüme verilerinin beklentilerin altında olması ve hisse senedi piyasalarının belirgin düşüşlerini durdurmuş olsa da henüz belirgin anlamda yükselmeyişi Sterlin üzerinde baskı yapan unsurlardan bir tanesidir. Haziran ayında İngiltere’nin AB’den ayrılıp ayrılmayacağı kararıyla ilgili yapılacak referandumla da Sterlin üzerinde baskı yapıyor. Böle bir şeyin gerçekleşme ihtimalini şahsen çok düşük bir ihtimal olarak görüyorum. Bunun nedeni AB İngiltere’den çıkmamak için İngiltere’nin yapılması gereken reformları zaten yaptı. Bu nedenle halkın kararında da bir sürpriz olacağını sanmıyorum. Ancak piyasa kendi içindeki belirsizliğe ve bu gerçeğe göre dalgalanınca elbette asıl doğru olan piyasa oluyor. Referandum tarihi aklaştıkça Sterlin/dolar paritesindeki dalgalanmalar artmayacak azalacaktır. Bu nedenle sadece volatilite verileri bile kılavuz olabilir. Bu açıdan değerlendirildiğinde Sterlinin seans içindeki gerilemeleri alım için uygun görülmekte.

Bu sabah saatlerde Japonya’dan açıklanan hizmet sektörü verileri daralmaya işaret edince düşmüş olan Dolar faizlerinin Dolar/yen paritesi üzerindeki satış baskısını azaltabilir. Bir de buna yine bu saatlerde Japonya’dan gelen parasal tabandaki daralmayı eklersek bu gelişme Dolar/yen paritesi için yükselişe neden olabilecek şekilde açıklanmış olduğunu söyleyebilirim. Yen’i güçlendiren faktörler ki bunlardan bir tanesi de bu sabah açıklanan parasal taban daralmasıydı, Japonya ekonomisi üzerinde açık bir şekilde baskı yaratıyor. Bu nedenle seans içinde gerçekleşebilecek düşüşlerin alım fırsatı olarak değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum.

Japonya’dan açıklanan ekonomik veriler Yen’in altın kadar güvenli liman olamayacağını gösterdikçe altın dışındaki alternatif Dolar olarak gözüküyor. Bu durum Dolar faizlerindeki düşüşe rağmen altın fiyatlarının da baskı altında kalmasına neden oluyor. Aynı zamanda gelişmekte olan ülkelerde de hisse senedi piyasalarında yaşanan gerilemeler ve beraberinde emtia fiyatlarının düşüşü bir araya geldiğinde altının neden düştüğünü açıklayabilirler. Ancak şu da bir gerçek ki altın sın günlerde gerçekleştirmiş olduğu düşüşü çok belirgin gerçekleştirmedi ve bu durum sonradan temel unsurların tetiklemesiyle teknik açıdan altının güçlenme olasılığını belirginleştiriyor. Bu nedenle altının 1270 Dolar altındaki seviyeleri alım fırsatı olarak değerlendirilebilir.

Petrol stoklarının az da olsa artmaya devam ettiği günlerde hisse senedi piyasaları belirleyici unsur olmaya devam ediyor. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde yaşanan düşüşleri ele aldığımızda petrolün son zamanlarda yeni alıcılar bulmadığını anlamak kolay. Bu noktada uluslararası piyasalarda Dolar’da yaşanan artış henüz tam olarak fiyatlanmadığını düşündüğümden petrolde oluşabilecek seans içi yükselişler satış için uygun fırsatı verebilir.

Son günlerde Dolar’da yaşanan yükseliş ve ABD ekonomisiyle ilgili gelen verilerin faizleri etkilememmiş olması SP 500 endeksinin seans içinde yükselişinin ardından gerileyerek kapanış yapmasına neden oldu. İşin aslı ekonomik veriler Dolar olumlu gelmeye devam ederken faizlerin bu verilere tam olarak tepki vermeyişidir. Bu tepkisizlik elbette piyasanın daha da kötüsünün olabileceğini gösteren en açık işaret olarak görülebilir. Bu nedenle gelişmekte olan ülkeler, emtialar ve bunlara paralel olarak faizlerde görülen düşüşler hisselerin satılmasına neden oluyor. Bugünlerde veriler karmaşık gelmeye devam ederken dalgalanmaların gerçekleşeceği bir gerçek. Bu noktada kanımca Dolar’ın da sonradan uluslararası piyasalarda düşebileceğini ön gördüğümden kısa vadede hisselerin düşüşlerinin de alım için uygun olabileceğini ve bu yüzden SP 500 endeksinin de bugün için yükseleceğini düşünüyorum.

Türkiye’de yaşanan terör olaylarının üzerine yaşanan siyasi hareketliliğe bir de AKP’nin kurultay yapma kararıyla Davutoğlu’nun başbakanlığının büyük olasılıkla sonlanacak olması siyasi belirsizliğe yeni bir boyut kazandırdı. Bu da dün olduğu gibi TL’deki risklerin artmasına ve Dolar/TL kurunun yarım seans içinde yüzde 3,80 kadar yükselmesine neden oldu. Şimdi tabi gözler aynı zamanda TCMB’nin bir sonraki faiz toplantısında ne karar vereceğidir. Genel kanıya göre TCMB’nin yaşanan gelişmelere rağmen faiz indirmeyebileceği yönünde ancak aslında TCMB yine de bir faiz indirimi yapabilir. Zaten yeni gelen merkez bankası başkanı ve yeni gelecek başbakan Türkiye’nin siyasi odağının Erdoğan’ın kendisi olduğunu işaret ediyor. Bu da TL’nin elbette bir miktar daha değer kaybetmesine ve yaşanan gelişmelerde belirgin artarsa, kurun 3’ü kolaylıkla aşabileceği söylenebilir. Bu gibi durumlarda parite çok yere temas ederek dalgalanır. Yani aynı gün içinde 2,88 de olabilir 3 de görülebilir ancak büyük fonlar Türkiye’yle ilgili gelişmelerin altının dolu olduğuna kanaat getirirse Dolar’ı hemen almak yerine beklemeyi tercih edeceklerdir. Bu nedenle düşüşlerde alım yapmak yerine belirgin yükselişleri bekleyip satış yapmak ve kısa metrajlı pozisyon tutmak en faydalısı olacaktır.

Dün ABD’den açıklanan ekonomik verilerin büyük bir kısmı Dolar olumlu açıklandı. Yükselen istihdama rağmen artan üretkenlik, hizmet sektörünün büyümesini hızlandırması ve öncü gösterge niteliğindeki dayanıklı tüketim mal siparişlerindeki artış Dolar olumluydu. Ancak bugünlerde Avrupa’da yıllardır olmasını beklediğim bir önemli gelişme oldu. Fransa’da vergilerin 2017 yılında düşürüleceği kararının alınmış olması genişleyici para politikasıyla birlikte Euro’ya destek verebilir. Bu noktada paritede yeni bir paradigma oluşur. Yani eskiden olduğu gibi faizlerin düşmesi Euro’ya olumsuz yansıması yerine aksine olumlu yansıyabilir. Bu nedenle paritede bugünlerde beklentilerin aksine gelişmeler olabilir. Yani Euro/dolar paritesi yükselerek 1,17’ye yaklaşacak şekilde yukarı yönlü ivmelenebilir. Bu nedenle genel itibarıyla ABD’den açıklanacak ekonomik verilerin Dolar olumlu etkileri sayesinde oluşacak gerilemelerde Euro/dolar paritesini alınız.

Bugünlerde hisse senedi piyasaları Dolar faizlerinde görülen yükselişe bağlı olarak gerilerken bundan etkilenen Sterlin/dolar paritesi de dolaylı olarak baskı altında kalmaya devam ediyor. Ne var ki ABD’yle ilgili olumlu gelişmelerin biraz gecikme sonrasında Sterline de yarayabileceğini gözlemlemekteyim. Bu nedenle gelişmelerin Dolar olumlu olması ilk etapta Sterlin/dolar paritesinin düşmesine neden olsa da bunun ikincil etkisi Sterlinin öncelikle diğer para birimleri başta olmak üzere Dolar’a karşı da değer kazanmaya başlamasını bekleyebiliriz.

Hisse senedi piyasalarında görülen kısa geçmişte görülen gerilemeler ve VIX endeksindeki yükselişe rağmen Dolar/yen paritesinin düşüşünü yavaşlatmış olması ya Dolar faizlerinin yeniden yükseliş atağına geçebileceğini gösteriyor ya da hisse senedi piyasalarının yükselişine işaret ediyor. Bu noktada Dolar/yen paritesinin kısa vadede düşüşleri durdurmuş olması açıklanabilir. Bundan yola çıkacak olursak ABD’den dün gelen verilerin Dolar olumlu etkisi henüz tam anlamıyla ne Dolar faizlerine tam olarak yansımış, ne de Dolar/yen paritesinin yükselişinin olması gerektiği kadar gerçekleşmesine neden olmuştur. Bu nedenle Dolar/yen paritesinin yapması gereken bir yükseliş hareketinin varlığının olduğunu düşünüyorum.

Hisse senedi piyasaların gerilemesinin etkisiyle yükselişi geciken Dolar faizleri VIX endeksinin yükselmesine neden oldu. Bu da dolaylı olarak altının yükselişine neden olabilir. Ne var ki bugünlerde ABD’den açıklanan ekonomik verilerin Dolar olumlu geliyor olması VIX endeksinin yeniden gerilemesine ve Dolar faizlerinin geciken yükselişin gerçekleşmesine neden olabilir. Bu da altında kısa vadeli yükselişlerin satış fırsatı olarak değerlendirilmesi gerektiğine işaret ediyor.

Petrol fiyatları ne OPEC’in ne de OPEC dışı petrol üreticilerinin elinde. Petrol fiyatlarını belirleyen ABD ve Kanada ön planda olmaya devam ediyor. Ne zaman ABD ve/veya Kanada petrol şirketleri kaya gazı tesislerini ya da mevcut konvansiyonel petrol kuyularını yenilemek istese bir süreliğine petrol fiyatları yükselebiliyor ve ardından gerileyebiliyor. Her ne kadar gelişmeler arz ve talep tarafından belirlense de bugünlerde arz tabi ki daha belirgin bir öneme sahip. Talebin arz kadar oynak olmadığı bugünlerde hisse senedi piyasalarının genel olarak yükseliş eğilimini koruyor olması petrol fiyatlarının hala 49 Dolar hedefini taşıdığını gösteriyor. Bir de buna ilerleyen günlerde Dolar’ın uluslararası piyasalarda bir miktar daha gerileyebileceğini eklersek o zaman petrolün düşüşleri kısa vadeli alım için birer fırsat olarak göze çarpmakta.

Dolar’ın düşmeden SP 500 endeksinde alım yapılmamasını söylediğim dünkü seansın ardından bugün SP 500 endeksinde alım fırsatları belirebilir. Elbette bu durum Dolar’ın uluslararası piyasada bir miktar gerileyebilecek olmasıyla daha mümkün olacaktır. ABD’den açıklanmış ekonomik verilerin geneline ve Fed’in söylemlerine baktığımızda ekonomi olumlu gelişmelerin en azından Haziran ayna kadar devam edebilecek olması hem Dolar faizlerinin hem de SP 500 endeksinin yükselmesine neden olabilir.