Euro / Dolar Yorumları

Çin’in Yuan devalüasyonu sonrasında gerilemeye devam eden hisse senetleri ve emtiaya rağmen Euro/dolar paritesinin hala yukarıda kalmaya devam etmesi piyasanın bir kur savaşı başlayacağına dair beklentilerinin artmasından kaynaklanıyor. Hatta altın fiyatlarını VIX endeksiyle karşılaştırdığımızda da aynı beklentinin varlığını görebiliyoruz. Böyle bir durumda bu hafta içinde açıklanacak veriler eğer Dolar olumsuz gelse bile paritenin gerileme ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyorum. Bunun nedeni, eğer ABD ekonomik verileri beklentilerin altında gelirse hisse senedi piyasalarında oluşabilecek gerilemeler Dolar’ın geciken yükselişini de beraberinde getirecektir. Eğer ABD verileri beklentilerin üzerinde açıklanırsa, o zaman yükselen Dolar faizleri paritenin gerilemesini tetikler. Bu noktada hafta içinde Euro/dolar paritesinin satış baskısıyla karşılaşmasını bekliyorum. Aynı durum bugün açıklanacak ekonomik veriler sonrasında da geçerli. Zira onca gelişmeye rağmen paritenin sınırlı gerilemiş olması bugün de yükselişlerin satış fırsatı olarak değerlendirilebileceğini gösteriyor.

Euro/dolar paritesi Yuan’ın devalüe edilmesi sonrasına yaptığı yükselişi dün itibarıyla sınırlandırdı. Diğer yandan ABD’den açıklanan perakende satışlar ve üretimi yansıtan üretim stok verilerinin yükselişe işaret etmesi Dolar olumluydu. Bu gelişmeler yaşanırken emtia fiyatlarındaki gerileme ve Dolar faizlerinde yaşanan hafif yükseliş, bugün ABD’den açıklanacak sanayi üretimi ve Michigan Üniversitesi güven endeksinin istihdam verisinin olumlu açıklanması paritenin yükselişleri takiben satılmasına neden olabilir.

Çin’in Yuan devalüasyonu ardından Yuan’ın piyasalardaki düşüşü durmadığından Dolar üzerindeki baskı oldukça arttı. Bu gelişmenin ardından Çin sözlü yönlendirmeler yapmaya çalışsa da oluşan dalgalanmaların etkisi dün belirgin şekilde kendisini gösterirken Dolar’daki düşüş henüz bu sabah itibarıyla durulmuş gözüküyor. Öte yandan ABD’den açıklanan bütçe verilerinin Dolar olumlu gelmesi de elbette Dolar’daki düşüşü açıklıyor olsa da düşüşü tetikleyen ve devamını getiren asıl unsur Çin Merkez Bankası’nın öngörülmeyen politika değişikliğidir. Bugün ABD’den çok önemli veriler gelecek ancak bunlardan en önemlisi perakende satışlar verisidir. ABD ekonomisinin dörtte üçünü temsil eden perakende sektöründe satışların iyi gitmesi demek Fed’in bir adım daha faiz artırımına yaklaştığı anlamına geleceğinden bu verinin yüksek gelmesi durumunda paritenin düşmekten kaçınmayacağını düşünüyorum.

ABD’de üretkenlik beklenenin altında artarken, üretimin beklentilerin üzerinde olduğu görüldü. Bu durum kendi başına Dolar faizlerini yükseltici özelliğe sahip bir durum. Ancak dünkü seansta Çin’in Yuan’ı devalüe etmesiyle birlikte Dolar’ın birçok para birimine karşı değer yitirmesi oldukça normal bir durumdu. Yuan’ın düşüş sürecinin dünde sınırlı kalıp, ilerleyen günlerde de aynı sürecin devam edebilecek olması bugün de Euro/dolar paritesinin yükselişine neden oluyor. Oysa aslında Yuan’ın değersizleşmiş olması geçen on yıl içinde olduğu gibi Çin’in yeniden üretim ekonomisine kaymasına neden olabilir. Ancak buna dair beklentiler şu an aksi yönünde ve bu durum Euro/dolar paritesinin yükselişlerini sınırlandırmaya başlayabilir. Hatta bugün bile yükselişleri takiben sınırlanmalar görülebilir. Bu nedenle yükselişleri takiben satış denemeleri yapmak faydalı olur kanaatindeyim. Dolar’ın yeniden yükselebilecek olması yeterince yükselememiş emtia fiyatlarının da ayrıca desteklediğini belirtmekte fayda var.

Bir yandan Fed’in faizlerle ilgili nasıl açıklamalar yapacağı, diğer yandan küresel gelişmelere bağlı olarak enflasyon beklentilerinin nasıl şekil alacağı piyasalar üzerinde etkili olmaya devam ediyor. Bu iki olguya ek olarak gelişmekte olan piyasalarda görülen daralma sürecinin gelişmiş olan ülkelerde de kendisi gösteriyor olması öncelikle Çin ve Japonya ekonomisinde kendisini iyiden iyiye göstermeye başlamış durumda. Bu gelişmeler bir yandan hisse senetlerinin neden yükselebildiğini açıklasa da, aynı zamanda Fed’in neden faiz artırmaktan kaçınabileceğini ve buna bağlı olarak da Dolar’ın neden değer kaybedebileceğini açıklar. Bu noktada bugün ABD’den açıklanacak üretkenlik verisi önemli çünkü üretkenlik olgusu Fed’in enflasyon öngörülerinde önemli bir yere sahip. Emtianın zaten baskı altında kaldığı bir ortamda deflasyonist baskılar armaya devam ederken üretkenlik verisinin yüksek gelmesi deflasyon olgusunu iyiden iyiye belirginleştirebilir. Bu da Dolar’ın gerilemesi yani Euro/dolar paritesinin yükselişi anlamına gelir.

Geçen hafta ABD’den açıklanan istihdam verileri sonrasında istihdamın aynı kaldığı görülürken underemployment verisinin gerilediği gözlemlendi. Bu gelişme kendi başına değerlendirildiğinde Dolar olumlu algılanmalı. Ne var ki verinin açıklanmasının ardından paritenin yükselişi istihdam verilerinden çok bu hafta açıklanacak ekonomik verilerin Dolar olumlu gelmeyebileceğinden kaynaklandı. Bugün açıklanacak bir veri yok ancak yarın açıklanacak üretkenlik verisi önemli olabilir. Enflasyon baskılarının azaldığı bir dönemde eğer üretkenlik azalırsa bu durum Dolar olumlu algılanabilir. Ancak yarın açıklanacak bu verinin yükselişi Dolar olumsuz olarak düşünülmeli. Bunları şimdi belirtmemin nedeni bugün Fed’den yetkililerin yapacakları konuşmalar olacak. Bu konuşmalarda underemployment veya üretkenlikle ilgili konulara atıfta bulunmaları piyasaya hareket kazandırabilir. Ancak daha çok istihdam ve enflasyon ilişkisine atıfta bulunma ihtimali daha yüksek olsa da sonuç olarak bu çerçevede yapılacak değerlendirmeler yarınki verilere de ışık tutabilir. Seans içinde paritenin kısa süreli düşüşleri yine kısa süreli alım pozisyonları için uygun olabilir.