Euro / Dolar Yorumları

Dün Yunanistan’ın AB’nin şartlarını kabul etmesi ve Fed’in bu yıl içinde faiz artıracağı beklentisinin daha da ağır basması Dolar’ın değer kazanmasına neden oldu. Dolar’ın değer kazanmasında etkili olan faktörlerden bir tanesi de Çin ekonomisinin yavaşlamasıyla emtia fiyatlarında yaşanan düşüş oldu. Bu gelişmelerin bir araya gelmesiyle gerileyen Euro/dolar paritesinin yarın Yunanistan’da AB’nin şartlarının oylanmasına kadar baskı altında kalmasına neden olabileceğini gösteriyor. Eğer bugün Almanya’dan açıklanacak ZEW endeksleri beklentilerin altında olursa, ABD’den açıklanacak perakende satış verileri çok olumlu olmasa bile paritenin yükselişleri satış fırsatı olabilir. Bu noktada genel itibarıyla paritenin zayıf kalması beklenir ve yükselişlerde satış denemeleri yapılabilir.

Yunanistan ve Çin derken emtia fiyatlarının düşme ihtimalinin yükselmesiyle birlikte Dolar’ın da değer kazanma ihtimali dikkatlerden kaçmasın. Bugünlerde Çin ve Yunanistan konulu haberlerin borsa endekslerinde düşüşlere neden olması aslında aynı zamanda yükselişlere de neden olabilecek gelişmeler olduğundan bunlarla ilgili oluşacak haberler ne paritelere ne de hisse senetlerine yön vermeyecek, aksine belli bir bant içinde belirsizliği yansıtan hareketlerin oluşmasına neden olacaktır. Asıl yön tayin edici meseleler Fed’in faiz politikası ve emtia fiyatları olacak ve kur piyasalarıyla borsalar bunları takip edecektir. Dolayısıyla yanlış şeylere bakmayınız. Asıl bakılması gereken konular Fed’in faiz politikası ve emtia piyasalarıdır. Fed başkanı Yellen’ın bu yıl içinde faiz artırılacağını söylemiş olması benim Nisan ayından beri iddia ettiğim Aralık ayı faiz artırımına ışık tutar nitelikte. Eylül ayında Fed’in faiz artırması mümkün değil ama Aralık’ta çok mümkün ve bence olası. Yunanistan meselesi geleceğe dair beklentilerle ilgili değil geçmiş borçları nasıl ödeyeceğiyle ilgili olduğundan hiçbir önemi yok. Öte yandan Yunanistan bundan sonra büyümeye devam etse bile küresel büyümeye ne kadar katkısı olabilir ki? Geçen hafta Tsipras ve Obama’nın telefonda görüşmüş olması bile bütün bu söylediklerimin bir özeti aslında. Bu nedenle Yunanistan’ı bir kenara bırakıp artık İran-ABD, Çin-ABD, Avrupa-Rusya etkileşimlerini gözden kaçırmayınız.

ABD’den dün açıklanan yeni iş başvurularının beklenmedik şekilde yükselmiş olması, Fed’in parasal sıkılaştırma sürecinin başlama tarihini 2015’in de ötesine erteleme isteğiyle örtüştü. Bu durum Dolar’ın zayıflamasına neden olurken, Euro/dolar paritesi de Dolar’ın göreceli zayıflığına bağlı olarak yükseldi. Bu sabah itibarıyla 1,1100 civarında olan Euro/dolar paritesinin, günün ilerleyen saatlerinde çok belirgin bir şekilde değişeceğini sanmıyorum. Hafta sonunda Yunanistan’la ilgili gelebilecek olumlu gelişmeler olabileceğinden seans içindeki düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirmek gerekebilir. Fed yetkililerinden gelecek açıklamalarınsa dünden farklı olmayacağını ve bu yüzden paritenin belirgin şekilde düşmesinin de kolay olmayacağını düşünüyorum.

Dün açıklanan Fed tutanakları, Yunanistan ve Çin’deki yaşanan ekonomik gelişmelerin olumsuzluğuna bağlı olarak, küresel ekonomik görünümde ortaya çıkabilecek bir sürü olumsuzluk nedeniyle Fed’in faiz artışı konusunda dikkatli olmaktan yana olduğunu gösterdi. Önceki raporlarımda Fed’in zaten ne Haziran, ne de Eylül ayından önce faiz artırmayacağından, hatta aslında en azından Mart 2016’ya kadar beklemesi gerektiğinden ancak mutlaka 2015 yılı içinde faiz artırımına başlayacağından söz ettiği için Fed’in Aralık ayında faizleri artırmaya başlayacağından bahsediyordum. Bu ön görüyü yapmama neden olan analizler oldukça teknik ancak kısaca söylemek gerekirse, emtia fiyatların vade yapıları ekonometri modelleriyle incelendiğinde faiz artırımının yaklaştığını ancak çok yakın bir zamanda olmaması gerektiği görülüyor. Bu gelişmelere bağlı olarak dünkü seansta Dolar yükselişini durdururken Euro/dolar paritesinin Yunanistan meselelerine bağlı olarak fazla yükselemediğini gördük. Bu durumun bu hafta sonuna yaklaşırken de devam edeceğini düşünüyorum. Bugün ABD’den açıklanacak istihdam verilerinde çok belirgin bir iyileşme görülmediği sürece paritede fazla bir değişim olmasını beklememek gerek. Dolayısıyla nispeten yatay bir hareket olabileceğini düşünüyorum.

ABD piyasalarında dün yaşanan gerilemenin ardından bu sabah saatlerinde Çin’de yaşanan finansal zorlukların genel ekonomiye yansıyabilecek olduğu beklentisi Asya piyasalarının da belirgin şekilde gerilemesine neden oldu. Bu gelişme Dolar’ın güçlenmesine neden olabilecek türde bir sürece işaret ettiğinden Euro/dolar paritesi bu bağlamda satış baskısı altında kalabilir. Diğer yandan Dolar faizlerindeki düşüş ilk etapta Dolar olumsuz bir gelişme olarak değerlendirilse de, aynı süreç içinde hisse senedi borsalarının satış baskısında kalabilecek olması bir sonraki adımda yine Dolar olumlu bir gelişme olur. Son olarak bugün açıklanacak faiz toplantısı tutanaklarını iyi okumak gerekecek. Beklentime göre Fed her ne kadar ekonomi olumlu görüşlerini bildirecek olsa da Fed’in faiz artırımının ancak Aralık ayında olacağını tahmin ediyorum. Buna paralel bir söylem gelirse, o zaman parite yükselir ancak kısa vadede Fed’in Eylül beklentilerini yönetmeye devam etmesi daha muhtemel. O nedenle Aralık ayına dair bir sinyal vermek istemez ve daha çok Eylül beklentilerini yönetmeye devam eder. Bu da yükselişleri takiben paritede satış yapılmasının uygun olabileceğine işaret ediyor.

Yunanistan’da yapılan referandum sonrasında Almanya ve Fransa’nın Yunanistan’ın Euro Bölgesi’nden çıkmaması için akla yatkın önlemler alması için Chipras’ı uyarmış olması Avrupa’nın Yunanistan konusunda geri adım attığını gösteriyor. Bu durumda ekonomik ve finansal bir meselenin siyasi bir meseleye dönüşmüş olması gelişmelerin daha kolay ve hızlı çözülebileceğine işaret ediyor. Ancak eğer Merkel Chipras’la mücadele etmeye devam kararı alırsa o zaman aradaki gerginlik Avrupa’ya yayılabilir ve bu da Euro üzerindeki siyasi risklerin artmasına neden olabilir. Bu nedenlere bağlı olarak eğer Avrupa’dan ekonomik veriler yeterince iyi açıklanmazsa, Euro’nun Dolar karşısında düşmeye devam etmesi için iyi nedenleri olacaktır. Bu nedenle yükselişleri satış fırsatı olarak değerlendirmek faydalı olabilir.