Euro / Dolar Yorumları

Yeni haftaya başlarken Fed’in bu hafta vereceği faiz kararı hararetle tartışılmaya devam ediliyor. Ekonomi medyası Fed’in bu hafta artık faiz artırması gerektiğini ve bu işin çok fazla uzadığı konusunda bir görüş sergilemekte. Öncelikle bu işin çok fazla uzadığı sadece Türkiye’de konuşulan bir tartışma konusudur. Dünyada Fed’in faiz artırımına başlamasının çok fazla uzadığı konusunda bir yorum yok. Kaldı ki Fed geçen aylarda nasıl hareket edeceğine dair kılavuz önerirken, enflasyon ve işsizliği ön plana çıkartmıştı. Bu iki veride de son dönmede çok olumlu gelişme yaşanmadı. İşsizlik azalıyor olsa da harcamalarda artış enflasyon yaratacak kadar etkili değildi. Kaldı ki emtianın düşüşleri dezenflasyon yarattı. Bu nedenle bu hafta faiz artışı olmaz. Aralık ayında olur. Ama yine de piyasa bu hafta faiz artışı olacak mı olmayacak mı konusunu tartışırken paritenin dalgalanacağı aşikar. Hafta içinde Avrupa ve ABD’den açıklanacak ekonomik verilerin parite üzerinde çok etkili olacağını sanmıyorum. Ancak olası bir hareketi 1,14 civarına yaklaşmasının ardından Perşembe öncesinde bu hareketin gerçekleşip sonradan 1,12’li seviyelere doğru bir düşüş olabilir. Bunun ardından paritenin 1,13’lü seviyelerde yeniden dengeleneceğini düşünüyorum. Bugün Çin yükselişleri bekleyip paritede satış demeleri yapmak olumlu olabilir.

Dün ABD’den açıklanan ekonomik veriler istihdamın haftalık bazda artmadığını, ithalat fiyatlarının beklenenden fazla düştüğüne ve petrol stoklarının beklentilerin oldukça üzerinde bir hızla yükseldiğini gösterdi. Bütün bu gelişmeler Fed’in faiz artırım olasılığını azalttığından ve daha önce açıklanan Dolar olumlu ekonomik verilerin geleceğiyle ilgili kuşku yarattığından Dolar’da küresel ölçekte bir miktar gerileme oldu. Bu nedenle seans içinde yükselmeye başlayan Euro/dolar paritesi 1,13 seviyelerine yakın denilebilecek seviyelerde fiyatlanmakta. Bugün ABD’den çok önemli veriler açıklanacak. Belki de Fed’in görmek ve anlamak istediği iki veri, yani üretici fiyat endeksi ve tüketici güveni açıklanacak. Bir süreden beri ABD’de istenmeyen istihdam oranında azalma olması ve gelirlerin yükselmiş olması Dolar olumlu görülen ve Fed’in yakın zamanda faiz artışını sağlayacak unsurlar olduğuydu. Buna ek olarak tüketici güveni ve enflasyonu yansıtan verilerin de Fed’in izlediği çok önemli veriler olduğunu biliyoruz. Bu nedenle bu verilerin Dolar olumsuz açıklanması durumunda dünkü verilerin de etkisiyle paritede yükselişler devam edebilir. Diğer durumlardaysa paritenin düşmesi için bugün ABD’den açıklanacak verilerin olağan dışı Dolar olumlu gelmesi gerekir. Bu da olmazsa yatay bir hareket söz konusu olacaktır. Benim tahminim verilerin ne çok olumlu, ne de çok olumsuz, orta karar açıklanacağı için dün başlayan yükselişin bir süre daha devam ettikten sonra sabah saatlerindeki seviyelerinin 10-20 puan altında bir kapanış olabileceğini ve bu yüzden yükselişleri kısa metrajlı satış fırsatı olarak değerlendirilebileceğini düşünüyorum.

Hafta içinde beklentilerin üzerinde açıklanan Avrupa’nın büyüme verilerine karşın Dolar faizlerinde yaşanan yükselişler bir araya geldiğinde, Dolar faizlerindeki yükselişin parite üzerinde daha çok etkili olduğu söylenebilir. Bu durumun bu şekilde olmasının bir nedeni de emtia fiyatlarında devam eden düşüş olarak göze çarpmakta. Emtia fiyatlarında, özellikle petrol ve diğer metallerin son birkaç günden beri yükselişini durdurmuş olması ve bazılarının gerilemesi Dolar’ın uluslar arası piyasalarda değer kazanmasına neden oluyor. Emtiada yaşanan düşüşün etkisi geçen ayı yansıtıyor olsa da Çin’in üretici fiyat endeksinin düşüşünden de kendini belli etmekte. ABD’de istihdamın güçlü olması her zaman bilinen bir gerçek olsa da dün açıklanan ekonomik veriler içinde istihdam ortamında görülen belirgin iyileşme bugün açıklanacak olan haftalık iş başvuruları verisinin de Dolar olumlu gelmesine neden olabilir. Bu durumda paritenin seans içindeki yükselişleri satış fırsatı olarak değerlendirilmesi gerekse de pozisyonları çok kısa metrajlı taşımak gerekiyor. Zira Yuan’daki düşüşün Dolar’ın da düşmesini bir noktada tetikleyeceğinden, Euro/dolar paritesinde satış pozisyonu alırken çok dikkatli olunmalı ve pozisyonlar kısa aralıklarla kapatılmalıdır.

Dünkü seansa girerken Çin’den açıklanan ekonomik verilerin olumsuzluğu karşısında büyümeye yönelik adımların atılmaya devam edeceği beklentisi hisse senedi piyasalarının yükselmesine neden oluyordu. Bu gelişme kendi başına Dolar’ın değer kaybına neden olmasına ardından Avrupa’dan gelen öncü büyüme verilerinin yükselmiş olması Euro/dolar paritesinin yükselmesine neden olmuştu. Ne var ki Dolar faizlerinin düştüğü seviyelerden yükselmiş olmasıyla birlikte paritedeki yükseliş kısa sürdü ve belirgin bir geri çekilmenin olduğunu gördük. Bu sabah küresel çapta hisse senedi piyasalarının yükselmeye devam ediyor olması paritenin gün içinde yeniden yukarı yönlü bir atak yapacağına işaret ediyor. Bu nedenle eğer Dolar faizlerinde dünkü gibi bir yükseliş olmazsa, ya da çok küçük bir yükseliş olursa, paritenin düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirilebilir.

Bu hafta petrol fiyatlarıyla ilişkilendirilen Avrupa’nın büyüme verileri sayesinde Euro/dolar paritesi bir miktar yükselme isteğinde olduğunu gösterdi. Parite dünkü seansta başlattığı yükselişini bugün de devam ettirirken, Çin’in dış ticaret dengesindeki Yuan olumlu gelişmelerin ithalatın düşmesiyle gerçekleştiği görülünce mal fiyatları ve dolayısıyla petrolün yükselişleri baskılanabileceğinden, Euro/dolar paritesinin bugün bulunduğu 1,1220 civarındaki seviyesinden çok fazla uzaklaşamayacağını gösteriyor. Bu durumda yükselişler kısa vadeli satış fırsatı olarak değerlendirilebilir.

Geçen hafta ABD’den açıklanan istihdam verileri işsizliğin azaldığını göstermiş olsa da, istihdama katılım oranının sabit kalması ve tarım dışı istihdam verilerinin beklentilerin oldukça altında kalması, düşük ücretli ve tercih edilmeyen istihdamın artmasına neden olduğunu gösterdi. Bu durum insanların iş konusunda genellikle çaresiz bir şekilde istemediği işlere girdiğini gösterirken aynı zamanda gelirlerin azalmasına da neden olabilecek bir durumu yansıtıyor. Bugünlerde ABD’de takip edilmesi gereken çok önemli iki konu var. Birincisi tüketici güveni ve kişisel gelirler. Kişisel gelirler çok az da olsa bir miktar yükselmiş olsa da, artışın enflasyonun altında kalmış olması Dolar olumsuz bir durum. Zaten bütün bunların doğruluk payı geniş olduğu için istihdamın yükseldiğinin açıklandığı bir günde Dolar faizleri geriledi. Bu gelişmelerin ışığı altında Fed bu sene Aralık ayında faiz artıracak olsa bile, ilerleyen dönemde faiz artırımlarının çok uzun süreçlere yayılacağını ima eden açıklamalarda bulunabilir. Öte yandan hisse senedi piyasalarında düşük gideceği umulan faizler nedeniyle bir miktar toparlanma görülebilecek olduğundan, seans içinde Euro/dolar paritesindeki düşüşler alım fırsatı olarak kullanılabilir.