Dolar / Türk Lirası Yorumları

TL’nin değer kayıp oranına göre ihracattaki yükseliş göz önüne alındığında kurun yükselişinin ihracat verilerini olumlu etkilediği söylenemez. Özellikle de son dönemde en çok ihracat yaptığımız Almanya’nın ekonomik verilerindeki iyileşme söz konusuyken Türkiye’nin ihracatının adeta yerinde sayıyor olması TL için olumsuz bir gelişme oldu. Bu sürecin devam etmesi muhtemel ancak arada bir teknik düzeltmeler gelebilir. TCMB şu aşamada volatiliteden çok çıkan Dolar’ı piyasaya sürmek için çaba gösteriyor. Aralık ayında paranın ABD’ye geri gittiği bir süreç olduğundan bu ay ortasına kadar Dolar kurunun hem yurtiçi, hem de yurt dışı dinamiklerle yükselmesi kolay düşmesi zor olacak. Aralık 15’ten itibaren kurun gevşemesi beklenebilir.

Geçen seneden beri neredeyse yüzde 20 oranında değer kaybeden TL’ye rağmen Türkiye’den açıklanan dış ticaret açığının çok az bir iyileşme göstermiş olması adeta Türkiye’ye yönelik gizli bir ambargonun varlığına işaret eder nitelikte kaygı vericiydi. Bugün açıklanacak ihracat verilerinin de düşük gelmesi durumunda gelişmelerin daha da TL olumsuz olması muhtemel. Dün Dolar’ın yükseldiği bir gün olmasına karşın TL’nin nispeten az değer kaybetmiş olması belki umut verici olsa da Türkiye’nin ekonomi dinamikleri TL’nin değer kazanmasına engel teşkil etmeye devam edebilir. Bugün Dolar endeksinin teknik bir düzeltmeyle gerileyebilecek olması kurun bir miktar geri çekilmesine olanak sağlayabilir. Ne var ki olası geri çekilmenin sınırlı olacağından yola çıkarak ona göre yükselişlerde satış denemeleri yapmak uygun olabilir.

Bugün Türkiye’den açıklanacak dış ticaret açığı verisi Dolar kurunun nasıl bir hareket sergileyeceğiyle ilgili beklentileri etkileyecek. Son dönemde ekonomik yavaşlama beklentilerinin sadece Türkiye içinde değil OECD araştırma raporlarında da gözlemleniyor olması ve tüketici güvenindeki azalma dış ticaretin azalmasına olmasına neden olabilir. Bu da kurun bir miktar gerileyerek 3,38’li seviyelere kadar inmesi anlamına geliyor. Yakın bir gelecekte Dolar’ın hafif geri çekilmesi ve TL’nin değerlenebilecek olmasıyla kurun 3,38’li seviyelere, hatta onun da altına inmesi muhtemel.

Dolar’ın uluslararası piyasalarda geri çekilmiş olması ve TL’nin teknik düzeltmesi bir araya geldiğinden Dolar/TL paritesinde belirgin bir düşüşün gerçekleşmesine şahit olduk. Ne ver ki bu süreç kısa vadeli teknik bir hareket olduğundan Dolar’ın güçlenme mevsimine yaklaşırken kurun düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirilmek istenecektir. Bu noktada kurun ne kadar düşebileceğini ön görmek elbette en önemli konu olarak karşımıza çıkıyor. Bugün ABD’den önemli veriler açıklanacak ve Dolar faizlerinin ne şekilde hareket edeceğini belirleyecek. Bugünkü verilerin önemli olmasına karşın Dolar’ı çok az etkileyebileceğini düşündüğümden kurda da çok belirgin hareket beklemek gerekir. Ancak genel olarak Dolar olumlu bir süreç içinde olduğumuzdan çok belirgin geri çekilmeleri beklemeksizin kısa metrajlı alım denemeleri yapmak uygun strateji olarak görülebilir.

Emtia piyasalarında yaşanan geri çekilmeler beraberinde Dolar faizlerinin de geri çekilmesine neden olunca Dolar’ın uluslararası piyasalardaki yükselişini durdurdu. Dolar’ın yükselişinin durulması ve bir süredir hızlı bir şekilde yükselmiş olan Dolar kurunun geri çekilmesiyle birleşince geçen hafta sonundan bugüne kadar olan düzeltmenin belirgin olduğu görülüyor. Bu hafta içinde Dolar kurunu etkileyebilecek çok fazla veri yok ancak Türkiye’nin Çarşamba günü açıklanacak ihracat verilerini yakından takip etmekte fayda var. Öte yandan Türkiye’nin jeopolitik ve AB ilişkileri konulu siyasi gelişmelerini de yakından takip etmek gerekiyor. Belirgin bir dönüşüm içinde olan Türkiye’nin dış siyasi sürecinin TL üzerinde baskı yaratması oldukça muhtemel olduğundan düşüşleri bekleyip alım denemeleri yapmak uygun olabilir.

Kurun yükseldiği bir ülkede ihracatın artması beklenir. Oysa TL’nin son iki yılda neredeyse yüzde 40 değer kaybetmesinin ardından ihracatın aynı süreçte geriliyor olması zaten kendi başına ekonomik durumun ne denli olumsuz olduğunun bir göstergesi. Türkiye şu aşamada jeopolitik unsurları besleyerek ekonomisini ayakta tutmaya çalışan bir durumda. Avrupa Birliği Türkiye’yle ilgili görüşmeleri askıya aldı. Verilen teşviklerse genellikle olumlu sonuç vermemiş durumda. Hal böyleyken yabancı yatırımcının TL’yi daha çok ıskontolarken dün TCMB’nin yaptığı gibi sürpriz faiz artırımlarının da bir işe yaramadığını görüyoruz. Uzun lafın kısası Türkiye’nin risk algısı son iki seneden beri o denli değişti ki enflasyon üzerine konan diğer risk primlerinin en az 400 baz puan olması gerekliliği ortaya çıkıyor. Zaten bu nedenledir ki dünkü seansta TL’deki değer kazancı yerini belirgin bir değer kaybına bırakmış durumda. Bu sürecin bugün de devam etmesi normal. Zira TCMB’nin faiz artırdıktan sonra hemen satış müdahalesi yapması yanlış olur. Dolar’ın uluslararası piyasalarda bir miktar düşebilecek olması kurun düşüşüne neden olsa da bunun etkisi şu aşamada oldukça sınırlı kalır. Yani düşüşler zor, yükselişleri kolay olur.