Dolar / Türk Lirası Yorumları

Önceki gün açıklanan sanayi üretimi sonrasında dün açıklanan cari açık verisi beklenenden az geldi. Bu gelişme TL’nin değerlenmesi açısından önemli çünkü aynı zamanda açıklanan veriler enflasyondaki düşüşü sürecinin de devamının gelebileceğine işaret ediyor. İki yıllık TL faizlerinin yeniden yüzde 10 üzerine tırmanması ve Dolar’ın uluslararası piyasalarda teknik düzeltmeyle gerileyebilecek olması kurun gerilemesine neden olabilir.

Dün Türkiye’den açıklanan ve beklentilerin altında kaldığı görülen sanayi üretimi verileri sonrasında bugün açıklanacak cari işlemler dengesi birbirini tamamlayacak şekilde yorum yapmaya izin verecek. Diğer bir deyişle Türkiye ekonomisinin yüzde 4 civarında büyüyeceği tahmin ediliyorken bu tahminlerin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğine dair ışık tutacak ve aynı zamanda TL’nin bu süreçte korunup korunmayacağıyla da ilgili bilgiler verecek. Car açığın beklentilerden az olması dünkü sanayi üretimi verilerine paralel olarak düşünülebilir. Eğer açık beklentilerden fazla gelirse o zaman bu gelişme Türkiye’nin büyüyemediği bir ortamda sadece harcama yaptığına işaret eder. Ancak diğer taraftan gecikmeli olarak hammadde alımından da kaynaklanan fazla bir cari açıkla karşı karşıya kalabiliriz ancak her iki durumda bu tür bir gelişme TL açısından ilk etapta olumsuz değerlendirilir. Bu da kurun yükselmesi anlamına gelir. Benim beklentim cari açığın beklentilerden çok az gelmeyip aksine beklenenin altında bir cari açıkla karşılaşabiliriz. Böyle bir durumda kurun düşüşü gündemde olur. Öte yandan Dolar’ın uluslararası piyasalarda gerileyebilecek olması da düşünülürse, o zaman kurun yükselişlerinde satış denemeleri yapmanın faydalı olabileceğini düşünüyorum.

Standart and Poors’un Türkiye’nin kredi notunu negatiften durağana yükseltmesiyle ilgili açıklamalara baktığımızda düşen petrol fiyatları, olumlu bütçe dengesi ve Türkiye’de yaşanması muhtemel yüzde 3,4’lük büyüme ön plana çıkartıldı. Bugüne baktığımızda SP’nin değindiği unsurlardan olan petrol fiyatlarının son biri aylık süreçte tam tersi bir hareket izlediğini görüyoruz. Ancak bir ay gibi geniş bir zamana yayılmış şekilde yükselen petrol fiyatları açıklamalara dahil edilmiş olabilir. Ne var ki artan siyasi dengesizliklerin SP’nin kararının hemen öncesinde belirginleştiği için bu tür gelişmelerin TL olumsuz etkisi tam olarak görülmemiş olabilir. Bundan sonra Dolar/tl’nin yükselmeye devam etmesi için Türkiye’de yeni siyasi çalkantıların artması, TL olumsuz ekonomik göstergelerin, uluslararası piyasalarda petrolün yükselmesi ve/veya Dolar olumlu gelişmelerin baş göstermesi gerekiyor. Bugünlerde yaşanan gelişmelere baktığımızda birebirine zıt güçlerin TL üzerinde etkisi olduğunu izliyoruz. Bu gelişmelerin genel itibarıyla kuru çok yavaş yükselen bir trendde tutabilir. Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir husus var: Madem birbirine zıt güçler TL üzerinde etkili, o zaman volatilitenin düşebilecek olması yüksel maliyetli TL fonlaması nedeniyle Dolar/tl kurunun yatırımcısına çok kar getireceği söylenemez. Bu yüzden düşük dalgalanmanın oluşabileceği süreçlerde pozisyonlar gün içinden daha uzun utulmamalı ve kısa metrajlı pozisyonlar taşınmalıdır. Bugün Türkiye’den sanayi üretimi, yarında cari denge açıklanacak. Sanayi üretiminin beklentiler dahilinde belirgin şekilde yükselmiş olma ihtimali yüksek çünkü kurun son bir ay içinde yapmış olduğu düşüş şirketlerin hammadde ithalatını artırmış olabilir. Ne var ki yarın açıklanacak bütçe dengesi verileri beklenenden daha fazla TL olumsuz gelebilir. Eğer böyle olursa sanayi üretiminin artmış olduğu yarınki cari açık verisiyle teyit edilir ve SP’nin ön gördüğü büyüme hedefi korunur. Dolayasıyla cari açığın aşırı derede yüksek gelmemesi büyüme hedefini teyit edecek olmasından dolayı TL olumlu algılanır. Aksi durumda yani bütçe açığı yarın beklenenden düşük açıklanırsa o zaman kur yarına kadar ya yatay ya da aşağı yönlü harekete devam eder. Bu gelişmelerin ilk adımı bugün açıklanacak sanayi üretimiyle başlayacak. Bu noktada kurun yükselmesi için bu verinin düşük gelmesi yeterli olur ancak yüksek gelmesi durumundaysa yarını beklemek üzere kurda hafif bir gerileme yaşanabilir. Tahminim sanayi üretimi verilerinin beklenin çok az altında yani yüzde 4.7 civarında açıklanmasıyla kurun bir miktar yükseleceği ancak seans sürecinde Dolar’ın uluslar arası piyasalarda gerilemesiyle kurun tekrar sabahki seviyelerine gerileyeceğini düşünüyorum.

Türkiye’de artan siyasi belirsizlik ve terör olayları yabancıların ülkeye bakışını olumsuz etkilediğinden açık bir şekilde Türkiye’ye olan para girişinin azalacağını düşünmek yanlış olmaz. Böyle bir ortamda her hangi bir ekonomik veri açıklandığında olumlu gelmesi durumunda TL olumlu etkisi olmaz ancak verinin olumsuz gelmesi durumunda piyasa hemen bunu değerlendirmeye seçer. Yani Dolar/tl kuru daha çok yükselme yanlısı. Ancak volatilitenin arttığını göz önünde bulundurduğumuzda ya çok fazla düşüşlerin sonrasında alım yapmak ya da çok fazla yükselişleri takiben satış yapmak doğru strateji olacaktır. Şu noktada yön değil volatiliteyi nasıl doğru yönetmek olacaktır. Bu nedenle stoplara riayet etmek şartıyla kısa metrajlı her iki yöne de pozisyon alınabilir.

Türkiye’de yaşanan terör olaylarının üzerine yaşanan siyasi hareketliliğe bir de AKP’nin kurultay yapma kararıyla Davutoğlu’nun başbakanlığının büyük olasılıkla sonlanacak olması siyasi belirsizliğe yeni bir boyut kazandırdı. Bu da dün olduğu gibi TL’deki risklerin artmasına ve Dolar/TL kurunun yarım seans içinde yüzde 3,80 kadar yükselmesine neden oldu. Şimdi tabi gözler aynı zamanda TCMB’nin bir sonraki faiz toplantısında ne karar vereceğidir. Genel kanıya göre TCMB’nin yaşanan gelişmelere rağmen faiz indirmeyebileceği yönünde ancak aslında TCMB yine de bir faiz indirimi yapabilir. Zaten yeni gelen merkez bankası başkanı ve yeni gelecek başbakan Türkiye’nin siyasi odağının Erdoğan’ın kendisi olduğunu işaret ediyor. Bu da TL’nin elbette bir miktar daha değer kaybetmesine ve yaşanan gelişmelerde belirgin artarsa, kurun 3’ü kolaylıkla aşabileceği söylenebilir. Bu gibi durumlarda parite çok yere temas ederek dalgalanır. Yani aynı gün içinde 2,88 de olabilir 3 de görülebilir ancak büyük fonlar Türkiye’yle ilgili gelişmelerin altının dolu olduğuna kanaat getirirse Dolar’ı hemen almak yerine beklemeyi tercih edeceklerdir. Bu nedenle düşüşlerde alım yapmak yerine belirgin yükselişleri bekleyip satış yapmak ve kısa metrajlı pozisyon tutmak en faydalısı olacaktır.

Dün açıklanan manşet ve gıda enflasyon verileri düşük gelmiş olsa da çekirdek enflasyonda belirgin bir düşüş olduğu söylenemez. Asıl önemli olanın çekirdek enflasyon olduğu bir süreçte faizlerin düşüyor olması ekonomik açıdan değerlendirildiğinde birbirini destekleyen gelişmeler değil. Dolayısıyla bugün TCMB’nin yapacağı enflasyon değerlendirmesini iyi takip etmek gerek. Öte yandan bugün reel efektif döviz kuru endeksi açıklanacak. Bu endeksin dün açıklanan enflasyon verileri sonrasında normalde daha yüksek gelmesi beklenir. Ancak düşük açıklanırsa ki bu mümkün, o zaman dünkü düşük manşet enflasyon verisi de sorgulanır. Zaten piyasa bunların hesabını yaptığından yaşanan dünkü yükselişe bir de ek olarak dün açıkladığım ekonomi dışındaki unsurların varlığı kurun yükselişinin devamına neden olabilir. Ancak dünkü yaşanan belirgin yükseliş sonrasında eğer bugün de kurda yükseliş devam ederse bir noktada kar amaçlı gelen satışların baskısı kısa aralıklı belirgin gerilemelerin gerçekleşmesine neden olabilir. O halde yükselişleri takiben kısa metrajlı satış denemeleri yaparak piyasaya girip çıkmak para kazandırabilir.