Forex Yorumları

Hafta sonunda Yunanistan’ın Troyka’yla görüşmeleri durdurması, yarın ödenmesi gereken 1,7 milyar Dolarlık borcun ödenmeyip, Yunanistan’ın temerrüde düşmesine neden olabilir. Piyasalar yeni haftaya bu haberin neden olduğu çalkantıyla başlarken, bütün meselenin 1,7 milyar Dolar gibi küçük bir miktara sıkıştırılması gelişmelerin doğru olamayacağını gösteriyor. Bir diğer deyişle Avrupa Birliği 1,7 milyar Dolar’ı mesele yapmayıp, sırf zaman satın almak için bu paranın ödenmesiyle ilgili şartları onaylayabilirdi. Ancak eğer Yunanistan gerçekten temerrüde düşerse o zaman AB’nin Yunanistan’ı gözden çıkardığına işaret eder. Bu durumda Euro’nun düşmeye devam etmesinden çok ağırlıktan kurtulan Euro’nun ne kadar yükselebileceğinden bahsetmek gerekir. Aslına bakılırsa, Yunanistan’ın Euro Bölgesi’nde kalabilecek olması kısa vadede Avrupa Birliği ekonomisi için daha olumlu bir gelişme olurdu. Bu durumda hem Euro fazla yükselmez ve mevcut durum en azından AB ekonomisi toparlanana kadar devam ederdi. Yunanistan meselesini bir kenara koyup yeni haftanın gelecek veri değerlendirmesine baktığımızda tüm dünyada çok önemli ekonomik veri akışı var. Dünyada yaşanan ekonomik sorunların hangi aşamada olduğu ve nereye gidebileceğiyle ilgili onlarca veri açıklanacak. Bu da paritenin ve hisse senetlerinin dalgalanmasını artırabilir. Bu noktada momentumu çok iyi okumak gerekiyor. Örneğin paritenin yeni haftaya belirgin bir düşüşle başlamış olmasının ardından Çin Yuan’ının da değer kaybetmiş olması paritenin düşüşünü yavaşlatabilir. Düşüşünün hızlanması için momentumun devam etmesi gerekir. Eğer momentumda bir yavaşlama olacağı fikri hakimse, o zaman paritenin düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirilir.

Bu hafta İngiltere’den ekonomik büyüme, sanayi sektörü büyüme verileri ve konut fiyatları verileri açıklanacak. Genel olarak İngiltere’de işler iyi göründüğünden hafta boyunca İngiltere Merkez Bankası’nın faiz artırım yapmasına yönelik beklentiler her geçen gün artıyor. Fed yetkililerinin Eylül ayı konusunda daha şimdiden güçlü demeçler veriyor olması, İngiltere Merkez Bankası’nın önümüzdeki aylarda beklenmedik bir faiz artırımı yapmasını tetikleyebilir. Benim beklentim her ne kadar Fed’in Aralık ayından önce faiz artırmaktan yana olmayacağı olduğundan, İMB’nin faiz artırımı da hemen gerçekleşemeyebilir. Bu durum Sterlinin Dolar karşısında gerilemesi anlamına gelir. Öte yandan hisse senedi piyasalarında kısa vadede yaşanan düşüş devam edecek olursa, o zaman paritenin düşüşleri daha belirgin olacaktır. Bu nedenle Sterlin her ne kadar Dolar ve Euro karşısında güçlü olsa da kısa vadede yükselişleri satış fırsatı olarak kullanan bir çok yatırımcı olabilir. Bu da paritenin yükselişlerinde bir sınırlama olması anlamına gelir.

Bir süredir Japonya’dan açıklanan ekonomik verilerin Yen olumlu olması zaten Yen’in değer kazanmasını gerektirirken, bu sabah itibarıyla haftaya belirgin düşüşlerle başlayan hisse senedi piyasaları, Dolar faizlerinin belirgin şekilde gerilemesine neden oldu. Bu gelişmelerin kaynağını incelediğimizde çok önemli olmadığını görsek de, aslında hisse senedi piyasalarının bir süredir düşmesi gerektiğinin düşünüldüğü bir dönemde, beklenen düşüşün başlaması için Yunanistan meselesi iyi bir neden olarak düşünülebilir. Bu nedenle hisselerde görülen düşüşler Dolar faizlerini, Dolar faizlerindeki düşüşse Dolar/yen paritesinin baskı altında kalmasına neden olabilir. Yeni haftaya başlarken Japonya’dan açıklanmış sanayi üretimi verilerinin beklentilerden çok daha fazla olumsuz olması karşısında perakende satış verilerinin oldukça olumlu olduğu görülmekte. Bu durum yine hisse senetleri üzerinde olumsuz etki yapabileceğinden, Dolar/yen paritesindeki düşüşlerin devam etmesi beklenebilir ancak düşüşler kısa vadede alımlarla karşılanabileceğinden alım yapmaktan da kaçınmamak gerektiğini şimdiden bilmek gerekebilir.

Hisse senedi piyasalarında yaşanan düşüşün neden olduğu belirsizlik ve faizlerin gerileme eğiliminde olması küresel para genişlemesinin devam edeceğini gösterdiğinden altın fiyatlar yukarı yönlü hareket etmek istiyor. Geçtiğimiz hafta sonuna girerken bir ara 1167 Dolar’a kadar gerileyen altın fiyatları bu hafta yükselişle açıldı ve sabah saatleri itibarıyla 1181 Dolar civarında seyrine devam ediyor. Fed yetkililerinin son günlerde Eylül ayındaki olası faiz artırımıyla ilgili demeçler vermeye devam ediyor. Bu gelişmelerin kısa vadede altın üzerinde baskı yaratması normal ancak diğer unsurlar incelendiğinde, örneğin küresel hisse senedi piyasalarındaki ana akım beklentiler, parasal genişlemenin devam etmesi ve emtia fiyatlarının artabilecek oluşu, altının yükselmesine neden olabilecek şekilde eviriliyor. Bu nedenle düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirmek faydalı olabilir.

Son haftalarda petrol stoklarında bir düşüş olsa da hisse senedi piyasalarında yaşanan düşüşler, faizler üzerinde baskı yaratığı gibi petrol üzerinde de baskı yaratmaya devam ediyor. Öte yandan petrol stoklarındaki artışın artan faaliyetlerle birlikte oluşmasına karşın petrol kuyu sayısındaki azalma da petrol stoklarının düşüşünde etkili olabilir. Dolayısıyla petrol yükselişini yaratan unsurlar kontrol edilebilen unsurlarken, düşüşle ilgili gelişmelerin tamamen sistem riski kaynaklı olduğu görülüyor. Bu açıdan değerlendirildiğinde VIX endeksinde yaşanan yükseliş bile petrol fiyatlarını bir süre baskı altında kalmaya devam edebileceğine işaret ediyor.

ABD’den gelen ekonomik verilerin geneli Dolar olumsuz bir tablo çiziyor ancak sadece perakende ve kişisel harcamalar tarafında olumlu gidişatın devam ettiğini görüyoruz. ABD ekonomisinin dörtte üçünü oluşturan bu olumlu kesit şu ana kadar Dolar olumlu havanın devam etmesine neden olurken olumlu olmaktan uzaklaşan diğer ekonomik faaliyetler kesiti belki ilerde perakende tarafında yaşanacak olumsuzluklara öncü gösterge olabilir. Ya da tam tersi, perakende tarafındaki olumlu gidişat bir noktada ekonominin diğer alanlarında olumlu gelişmelere neden olabilir. Bu bahsettiğim şey elbette bir nedensellik çalışması gerektiren bir durum olsa da, ekonomide bir kesin olumsuz olması, zaten kırılgan büyüme sürecinin daha da riskli hale gelmesine neden olabileceği neredeyse aşikâr bir durum. Bu noktada bugün ABD’den gelebilecek herhangi olumsuz bir veri pariteye aynen Dolar olumsuz olarak yansır. Tabii bu söylediğim senaryo Yunanistan meselesinin Euro olumsuz bir sürece girmemesi varsayımıyla geçerli olur. Bugün Yunanistan’la ilgili herhangi bir olumlu ya da olumsuz haber akışı olmaz ancak hafta sonu, piyasalar kapalıyken haberler alabiliriz. Bu durumda hafta sonu riskini almak istemeyen yatırımcılar Euro almaktan kaçınır. Verilerin Dolar olumlu gelmemesi durumundaysa parite yatay kalır. Kısaca bugün paritenin yükseliş potansiyeli oldukça düşük gözüküyor. Ancak sıkışık ve dar alanda hareketler beklenebilir.

Bu hafta içinde İngiltere’den açıklanan ekonomik verilerin azlığı, gelen verilerin olumsuz görünümünün çok fazla göze batmamasına neden oldu. Diğer yandan yükselme eğiliminde olmaya çalışan Euro/sterlin paritesi, İngiltere’den açıklanan ve olumlu olmayan Sterlin verilerine rağmen Sterlin/dolar paritesinin aşağı yönlü potansiyelini azalttı. Bu nedenle sıkışık bir Sterlin/dolar paritesi izledik. Hafta boyunca hisse senedi piyasalarının yönsüz ve nispeten olumsuz bir havada seyretmiş olması Sterlinin de yükseliş potansiyelini sınırlandırabilecek bir gelişmedir. Bu nedenle ABD’den gelecek veriler Dolar olumlu gelirse paritenin yükselişi oldukça belirsiz kalır. Eğer ABD’den gelecek tüketici güveni verileri beklentilerin çok üzerinde gelirse ancak paritedeki olası düşüş bu durumda belirginlik kazanır. Bunun dışındaki durumlarda parite yatay bir seyir izleyecektir.

Dolar faizlerinde görülen yükseliş her ne kadar paritenin yükselişini destekliyor olsa da, bu sabah Japonya’dan açıklanan enflasyon verilerinin Yen olumlu gelmiş olması paritenin düşmesi için yeterli ve açık bir neden olarak karşımızda. Bugünlerde ABD ekonomisiyle ilgili çalkantılı ve belirsiz haberlerin geliyor olması Dolar faizlerinin son birkaç gün içindeki yatay hareketini açıklar nitelikte. Ancak eğer bugün ABD’den gelebilecek herhangi olumsuz bir veri paritenin düşmesini oldukça kolay hale getirebilir. Zaten 122,80 seviyesinde açık bir desteği olan paritenin böyle bir durumda bu desteği test edeceğini bilmek zor olmasa gerek. Bu nedenle eğer ABD’den bugün açıklanacak tüketici güven verileri beklentilerin altında gelirse, yükselişleri satış fırsatı olarak kullanmak gerekebilir.

ABD’den açıklanan ekonomik verilerin olumlu olmayışı diğer ülke ekonomilerinin buna benzer bir durumda olması genel olarak faizlerin düşüşünü tetiklemesi gerekir. Ne var ki şu ana kadar faizlerde bunu yansıtan herhangi bir gelişme olmadı ve bu durum altının yükselişini engelliyor. Oysa VIX endeksindeki yükseliş, emtia fiyatlarında görülen artış ve enflasyon verilerinin güçlü olması bir aradayken, faizlerin belirgin şekilde yükselmemesi durumunda altının çoktan yükselmesi gerekir. Bu noktada bugün ABD’den açıklanacak Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi verileri ve bu veriler sonrasında Dolar faizlerinin nasıl etkileşeceği belirleyici olacak. Eğer veriler olumsuz gelir ve faizler gerilerse, o zaman altının yükselişi için bir neden ortaya çıkar. Eğer veriler güçlü gelir ve faizler yükselirse o zaman altın biraz daha gerilemek isteyebilir. Veriler orta karar gelirse, altının hareketi tamamen faize bağlı kalır. Bu üç senaryo dışında bir gelişme olacağını sanmıyorum. Bunlar arasından bana göre en olası senaryo tüketici güven endekslerinin orta karar gelip, faizlerin de düşmesiyle birlikte altının düşüşleri takiben yükseleceğidir.

Son iki haftadan beri sadece yaklaşık iki Dolarlık bir genişlikte hareket eden petrolün volatilitesi düştü. Volatilite düşüşü hem fiyatın yükselmiş olması hem de dar alanda oluşan hareketten kaynaklanıyor. Oysa son iki haftadan beri petrol stoklarında görülen düşüşlere baktığımızda bu gelişmeyi yükselmiş hisselerle karşılaştırdığımızda petrolün biraz yükselmiş olması gerekirdi. Ne var ki ekonomik büyüme ve toparlanmanın kırılgan bir yapıda oluşu ve petrol arzının şu aşamada hala güçlü oluşu petrolün yükselişlerini sınırlayan faktörler olduğunu unutmamak gerekir. Bu nedenle birbirine ters etkiler arasında kalan petrol fiyatlardaki sıkışma piyasadaki kararsızlığı da gösterir nitelikte. Bu kararsız ortamda elbette yapılması gereken üç şey olabilir. Birincisi yukarı yönlü kırılma olursa almak, aşağı yönlü kırılma olursa satmak veya yatay hareket devam edecek varsayımıyla bant içinde alım yapmak olacaktır.

Dün açıklanan büyüme verileri genel itibarıyla olumlu bir resim çizdi ancak verinin türevlerinden olan büyüme fiyat endeksinin beklentilerden farklı olarak düşüşünü durdurmuş olması hepsinden daha önemliydi. Dolar’ın değer kazanımını durdurduğu bir sürece denk gelen dönemi yansıtan bu veri, emtia fiyatlarının da yükseldiği dönemle karşılaştırıldığında aslında nominal talebin gerçek anlamda yükselmediğine dair bir işaret olarak kabul edilebilir. Eğer bu tespit doğruysa, o zaman bugün ABD’den açıklanacak kişisel gelirler, kişisel harcamalar ve onun deflatörü beklentilerden düşük ya da herhangi bir tanesi zayıf gelebilir. Bu da Dolar’ın seans içinde bir miktar gerilemesi anlamına gelir. Eğer bugün Yunanistan’la ilgili olumsuz bir haber akışı oluşmazsa ve yukarıda bahsettiğim verilerin herhangi bir tanesi beklentilerden düşük açıklanırsa düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirmek gerekebilir.

Sterlin/dolar paritesinde 1,5630 desteği çok önemli. Bu seviyenin altında oluşabilecek bir kapanış, önceki hafta bu seviyeden başlayarak yaşanan yükseliş momentumunun kaybolmasına neden olabilir. Eğer böyle olursa, bir süredir düşüşlerini sınırlı tutmaya çalışan paritenin düşüşlerinde bir miktar hız artar. Bu noktada temel veriler yine ön plana çıkmakta. ABD’den açıklanacak büyümeyle ilintili verilerin Dolar olumsuz gelmesi durumunda paritenin yukarı yönlü bir hareket yapması normal ancak Sterlini bir de Euro ile karşılaştırarak düşündüğümüzde paritenin yükselişlerinde de bir miktar sınırlı hareket olabilir. Zira Euro/sterlin paritesinde oluşan konsolidasyon sürecinin tamamlanmak üzere olup, olası bir yükseliş durumunda bunun Sterlin üzerinde de baskı yapacağını ön görmek gerekiyor. Bu nedenle ABD verileri Dolar olumsuz açıklansa da Sterlinin yükselişleri yine de sınırlı kalabilir.

Dünkü seansta önceki seanstan gelen momentum etkisiyle yükselen Dolar/yen paritesinin 124,37 seviyesinden itibaren başlattığı düşüşün bu sabah itibarıyla 123,60’lara kadar devam etmiş olmasının nedeni Dolar faizlerinde ve hisse senedi piyasalarında oluşan eş zamanlı düşüş oldu. Bu sürecin devam etmesi için akşamüstüne doğru ABD’den açıklanacak kişisel gelirlerin, kişisel harcamaların veya harcama deflatörünün beklentilerden olumsuz açıklanması gerekir. Genel olarak bu tür verilerin karmaşık bir görüntü arz edebileceğini hatırlayacak olursak, paritenin düşüşlerini çok kısa metrajlı alım fırsatı olarak değerlendirebiliriz. Kısaca söylemek gerekirse, şu aşamada birbirini tam olarak desteklemeyen veriler gelmeye devam ettikçe Dolar faizlerinin belirgin yol takip etmeyebilecek olması Dolar/yen paritesinin bugün hem yukarı hem aşağı yönde sınırlı hareketine neden olacaktır.

Dünkü seansta 1170 Dolar seviyesine kadar gerilemesinin ardından hızla toparlanan altın fiyatları bu seviyeden gördüğü desteği sabah itibarıyla sürdürmeye devam ediyor. Dolar faizlerinin düşmesi ve emtia fiyatlarının artışıyla birlikte yaşanan toparlanmadan önce oluşan düşüş hareketinin nedeni VIX endeksinin önceki seanslarda gerilemiş olmasıydı. Ne var ki dünkü seans sürecinde VIX’te yaşanan ani yükselişin bugün de etkisini göstermeye devam edip yükselmiş emtianın da yardımıyla altının düşüşlerini alım fırsatı yapmaya devam edecektir.

Petrol stoklarında oluşan belirgin düşüş petrolün belirgin şekilde yükselmesine neden olsa da seans içinde hisse senedi piyasalarında oluşan zayıflık ve ABD’den açıklanan ekonomik verilerin karmaşıklığı petrolün yükseldiği seviyelerden gerileyerek yeniden başladığı noktaya gelmesine neden oldu. Bugün ABD’den açıklanacak kişisel gelirler ve kişisel harcamalarla ilgili veriler petrol ve hisse senedi piyasaları açısından önemli. Eğer ekonomik faaliyetlerde bir düşüş olacağı yönünde bir hissiyat gelişirse, o zaman petrol piyasası önceden davranıp bir düşüşe neden olabilir ancak Dolar’da görülebileceğini düşündüğüm düşüş sürecinin etkisiyle petroldeki düşüşlerin de sınırlı kalması için nedenler var. Bu noktada petrol birbirine zıt etkenler arasında kalacağından, dar alanda ve yatay bir hareket izleyebiliriz.