QNB Invest Odak

Enflasyon (TÜFE) mayısta kurum beklentimiz olan -%0,7’ün ve piyasa medyan piyasa beklentisi olan -%0,4’ün üzerinde aylık bazda %0,04 oranında artış gösterdi. Böylece, baz etkisinin de etkisiyle yıllık enflasyon %43,68’den %39,55’e gerilemiş oldu. TÜİK’in doğalgaz faturalarının mayıs ayında devlet tarafından karşılanmasına ilişkin yeni uygulamaya başladığı metodolojinin ise enflasyonu 3,0 puan düşürücü etki yarattığını hesaplıyoruz.

Öte yandan, enflasyon beklentimiz ile gerçekleşme arasındaki farkın sebebi ise çekirdek enflasyonun beklentimizin çok üzerinde gerçekleşmesi oldu. Mayısta çekirdek enflasyonun %2,8 oranında gerçekleşmesini beklerken, gerçekleşme %4,25 oldu. Çekirdek enflasyonun beklentimizin bu kadar üzerinde gelmesinin ise iki sebebi var: Birincisi hizmet enflasyonunun %3 olan beklentimizin üzerinde %4,5 gerçekleşmesi, ikincisi ise giyim ve ayakkabı enflasyonun sınırlı yükselmesini beklerken, mayısta %10 yükselmesi oldu. Hizmet endeksinin alt kalemlerine baktığımızda ise tabana yayılan fiyat baskılarının belirginleştiğini gözlemliyoruz. Örneğin, mayısta kira kalemi aylık %5,15, lokanta ve oteller %7,1 ve diğer hizmetler %3,7 oranında artış gösterdi.

Gıda da ise enflasyonist baskının giderek azalmaya devam ettiğini gözlemliyoruz. Aylık %3 fiyat artışı beklediğimiz mayısta fiyat artışı %0,7 ile sınırlı kaldı. Geçtiğimiz sonbahardan  bu yana çok büyük fiyat artışları kaydeden et (%80 artış) ve süt ve süt ürünleri (%38) fiyatları mayısta büyük oranda hız kesti. Ayrıca, taze sebze fiyatları mayısta %8,7 oranında gerileme kaydetti. Böylece, mayısta baz etkisi ile beraber yıllık gıda enflasyonu %53,92’den %52,52’ye gerilemiş oldu. Gıda fiyat artışının ivme kaybetmesini küresel gıda/enerji/hammadde fiyatlarının dolar bazında bir süredir gerilemesi ve dövizin kısmen yatay bir seyir izlemese bağlıyoruz.

Mevsimsellikten arındırılmış çekirdek enflasyon trendine baktığımızda ise martta yıllıklandırılmış %29’a gerileyen C grubu enflasyonu nisanda %35, mayısta ise %48’e yükselmiş görünüyor. Bu yükselişin arkasında katılık gösteren hizmet kalemlerinin olması ise enflasyon görünümü ile ilgili riskleri arttırıyor. Son kur hareketinin enflasyona geçişkenliğinin haziranda ortaya çıkması, temmuzda yapılması beklenen ücret zamlarının beklentilere girmeye başlaması ile beraber enflasyonda katılık artış gösterebilir.

Talep kaynaklı enflasyonist baskıların özellikle yılın 2. çeyreğinde daha belirgin olduğunu değerlendiriyoruz. Tüketim eğilimini gösteren öncü göstergeler yılın ikinci çeyreğinde hanehalkı tüketim harcamalarının güçlendiğine işaret ediyor. Öte yandan, Merkez Bankası’nın son haftalarda attığı ve gelecek haftalarda beklediğimiz adımlar sonucunda yılın ikinci yarısından itibaren ekonominin bir miktar soğumaya başlayacağını tahmin ediyoruz.

Baz etkilerinin yılın ilk yarısı boyunca etkili olmaya devam etmesini bekliyoruz ancak dezenflayon süreci beklenildiği kadar uzun ve kalıcı olmayabilir. Yılın ikinci başta hizmet grubu olmak üzere çekirdek enflasyonun katılık göstermesini bekliyoruz. Yıl sonu enflasyon beklentimiz olan %48’i ise TÜİK metodoloji değişikliği sebebiyle %47’ye revize ediyoruz. Ayrıca, yeni ekonomi yönetiminin göreve gelmesi ile beraber vergi politikasındaki değişikler enflasyon beklentimizi yukarı yönlü revize etmemize yol açabilir.

Grafik 1 – Yıllık TÜFE & TCMB Ort. Fonlama Faizi

Yeni dönemde görev alacak Bakanlar Kurulu Kabinesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanırken, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek oldu. Geçtiğimiz hafta kabineye yönelik beklentiler BIST’te olumlu fiyatlamayı beraberinde getirdi. BIST 100 Endeksi siyasi belirsizliğin geride kalması ve ekonomi yönetimi için oluşan bazı beklentiler ile geçtiğimiz hafta yukarı yönlü trendde hareket etti. Endeks haftalık bazda %15,5 oranında değer kazanırken, bankacılık endeksi %20,5’lik yükseliş gösterdi. Böylece banka hisseleri endeksin yükselişine öncülük etti. Endeks Cuma günü 4983 direncinin kırılması ile beraber kısa vadeli sıkışmasını yukarı tamamladı. Endekste 4983 seviyesinin aşılması hem ikili tepe formasyon oluşumunun geride kalması hem de Ocak ayının başından bu yana oluşan alçalan trendin üzerine yönelim için önemli idi. Bu seviyenin üzerine yükseliş ile bu alçalan trend yukarı tamamlandı ve endekste görünüm güçlenmiş oldu. Endeksin sıkışmanın üzerinde teknik olarak alçalan trendin üzerindeki hareketini sürdürebileceğini ve yukarı yönlü trendde hareket edebileceğini söyleyebiliriz. Buna paralel endeks kısa vadede 5200 ve 5292 dirençlerine doğru hareketini sürdürebilir. Ancak kabinenin açıklaması öncesinde geçtiğimiz hafta belirgin olumlu fiyatlama yaşanmasına bağlı olarak gün içerisinde olası kâr satışlarına karşı da temkinli olmakta yarar bulunuyor. Endeks bugün açılış itibariyle ilk tepki olarak yukarı yönlü seyir izleyebilir. Günün devamında realizasyon olasılığı da göz önünde bulundurulabilir düşüncesindeyiz. 4983’ün üzerinde trade fırsatları değerlendirilebilir görüşündeyiz.

Yurt dışı gelişmelere bakacak olursak; ABD’de borç limitinin 2025’e kadar askıya alınmasını ve federal harcamaların iki yıl boyunca sınırlanmasını öngören yasa tasarısı Temsilciler Meclisi ve Senato’da onaylanmıştı. ABD Başkanı Biden, borç limitinin artırılarak ülkenin temerrüde düşmesini önleyecek yasa tasarısına imza attı. Risk iştahını sınırlayıcı bu konunun çözüme kavuşması ile beraber bölge borsalarında yukarı yönlü hareketler görebiliriz. Diğer yandan ABD’de Mayıs ayı istihdam verileri karışık açıklandı. Tarım dışı istihdam aylık bazda 190 bin olan beklentilerin üzerinde 339 bin kişi artışa işaret etti. İşsizlik oranı ise %3,4’ten %3,7 seviyesine yükseldi. Fed’in haftaya açıklanacak olan faiz kararına yönelik piyasa tahminlerini belirtecek olursak; faizin sabit kalmasına %57, 25 baz puanlık artışa ise %43 oranında ihtimal veriliyor. Fed üyeleri faiz artırım döngüsü konusunda ayrışma gösterirken, toplantı kararına kadar açıklanacak olan makro ekonomik veriler bankanın radarında olacak. Bugün için ise ABD’de ISM ve PMI hizmet endeksleri öne çıkıyor. Hatırlanacağı üzere ABD’de ISM imalat endeksi Mayıs ayında 47,1’den 46,9’a gerilemişti. Böylece düşüş yedinci ayında da devam ederken, ISM imalat endeksi 2009’dan beri en uzun soluklu düşüş trendine girmiş oldu.

ECB Başkanı Lagarde faiz artırımın devamına yönelik sinyal verdi. Buna göre; enflasyonu orta vadede %2’ye çekmede kararlı olduklarını ve buna paralel faizleri şu ana kadar en yüksek hızda artırdıklarını belirtti. Adımlarını hızlı attıklarına ve hala önemli ölçüde sıkılaştırmanın yolda olduğuna işaret etti. Başkan Lagarde enflasyonun hedefledikleri seviyeye gerileyeceğinden yeterince emin olana kadar faiz artış döngüsünü sürdürmeleri gerektiğine yönelik mesaj verdi. ABD’de tarım dışı istihdam verisi sonrasında dolar tekrardan güç kazandı ve EUR/USD 1,08 seviyesine doğru direnç ile karşılaştı. Ancak ECB’nin faiz artırım döngüsünün devamına yönelik görüşü, paritede geri çekilmenin daha sınırlı olmasını sağlayabilir. 1,08 ilk planda direnç konumunda iken, bu seviyenin üzerinde 1,0850 sonraki hedef seviye olarak takip edilebilir. 1,07’nin altına geri çekilme halinde ise 1,0630 ana destek olarak öne çıkıyor. Paritenin bu seviyenin üzerinde kalabilmesi görünümü için önemli.

Altın ons fiyatları doların gücünü artırması ile 1985 dolar direncini aşamadı. 1932 dolar ana desteğinin üzeri kısa vadeli görünüm ve tepki yükselişi için öne çıkıyor. 1975 dolar direncinin üzerinde ise 1985 dolar sonraki direnç olarak geçerli. Gram altın; dolar kurunun desteği sürüyor. Tarihi zirvesini ileri taşıyan gram altında 1335 TL direncine doğru hareketlilik gerçekleşebilir. 1290 dolar desteği üzerinde ise kısa vadeli görünümün güçlü olduğunu söyleyebiliriz.

Önümüzdeki hafta pazartesi günü (5 Haziran) açıklanacak mayıs enflasyon verisinin piyasa medyan beklentisi olan -%0,4’ün altında -%0,7 olarak gerçekleşmesini bekliyoruz. Beklentimize paralel bir  gerçekleşme durumunda yıllık enflasyon %43,68’ten %38,51’e gerilemiş olacak.  Bu haftaya girerken aylık enflasyonun %2,2 gerçekleşmesini beklerken, bu beklentimizi TÜİK’in açıkladığı metodoloji değişikliği olan doğalgaz için 'sıfır fiyat' yöntemi uygulanması) sebebiyle revizyon yapmıştık.

Çarşamba açıklanan İTO Perakende Endeksine göre İstanbul’da perakende fiyatları Mayıs’ta %1,66 artış gösterdi. İTO fiyat endeksine baktığımızda endeksin önceki aylara göre yavaşlamasının arkasında gıda fiyatlarının önceki aylara göre daha sınırlı %1,5 artış göstermesi etkili oldu. Karşılaştırmak gerekirse yılın ilk 4 ayında ortalama gıda fiyat artışı aylık %4,8 gerçekleşmişti. Gıda enflasyonun ivme kaybetmesinin arkasında ise hem yaş sebze-meyve fiyatlarındaki gerilemenin hem de et fiyatlarındaki maliyet kaynaklı fiyat yansımalarının Nisan itibariyle büyük oranda tamamlanması yer alıyor görünüyor.

Nisan’da çekirdek enflasyonun (C grubu) aylık %2,8, gerçekleşmesini ve baz etkisiyle yıllık %45,48’den %44,56’ya gerilemesini bekliyoruz. Öte yandan, çekirdek enflasyon eğiliminin yılın geri kalanında yüksek seyretmeye devam etmesini bekliyoruz.

Tüketim eğilimini gösteren öncü göstergeler yılın ikinci çeyreğinde hanehalkı tüketim harcamalarının güçlendiğine işaret ediyor. Öte yandan, Merkez Bankası’nın son haftalarda attığı ve gelecek haftalarda beklediğimiz adımlar sonucunda yılın ikinci yarısından itibaren ekonominin bir miktar soğumaya başlayacağını tahmin ediyoruz. Ayrıca, yılın ikinci yarısına yaklaştığımız bu dönemde geçen sene gerçekleştiği gibi ara asgari ücret artışı beklentileri güçleniyor. Bu açıdan hizmet enflasyonu kaynaklı olarak enflasyonda yeniden bir ivme artışı ile karşılaşabiliriz. Ayrıca, son döviz kuru hareketliğini de göz önüne alırsak çekirdek enflasyon eğiliminde yeni bir artış bizi bekliyor olabilir.

Baz etkilerinin yılın ilk yarısı boyunca etkili olmaya devam etmesini bekliyoruz ancak dezenflayon süreci beklenildiği kadar uzun ve kalıcı olmayabilir. İlk aşamada yıllık manşet enflasyon  temmuzda %37 civarına gerileyebilir. Öte yandan, yılın ikinci başta hizmet grubu olmak üzere çekirdek enflasyonun katılık göstermesini bekliyoruz. Yıl sonu enflasyon beklentimiz olan %48’i ise TÜİK metodoloji değişikliği sebebiyle %47’ye revize ediyoruz.

Grafik 1 – Yıllık TÜFE & TCMB Ort. Fonlama Faizi

BIST 100 Endeksi banka hisseleri öncülüğünde günü %1,5 oranında yükselişle tamamladı. Endeks haftanın başında yaşanan belirgin yükselişin ardından son durumda kısa vadeli sıkışma içerisinde olumlu bir seyir izliyor. Cumhurbaşkanlığı ikinci seçimlerinin ardından tüm gözler kurulacak olan yeni kabine listesi ve Bakanlar Kurulu’na çevrildi. Bakanlar Kurulu’nun yarın açıklanması bekleniyor. Önümüzdeki dönemde endeksin seyrinde yeni kabine, ekonomi politikaları konusundaki gelişmeler etkili olabilir. Özellikle de ekonomi yönetimi için oluşan bazı beklentiler fiyatlamalara gün içerisinde olumlu olarak yansıyabilir. Teknik olarak endekste 4983 direncinin aşılması ikili tepe formasyon oluşumunun geride kalması ve yükselişin ileri taşınması açısından önemli. Endekste bu seviyenin yukarı aşılması ile birlikte 5042 ve 5076 dirençlerine doğru yukarı yönlü hareketlilik devam edebilir. Endekste kısa vadeli yönün yukarı kalmaya devam etmesi için 4800 desteğinin üzerinde kalınması öne çıkıyor. 4700 desteğinin üzerinde kısa vadeli görünüm olumlu görünüyor. Dolayısıyla da bu seviyenin üzerinde mevcut trade pozisyonları korunabilir ve trade fırsatları değerlendirilebilir diye belirtebiliriz. Bankacılık endeksinde ise kısa vadeli olarak 4198 desteğinin üzerinde kalınması izlenebilir. Yurtdışı gelişmelere dönecek olursak;  ECB Başkanı Lagarde faiz artırımın devamına yönelik sinyal verdi. Buna göre; enflasyonu orta vadede %2’ye çekmede kararlı olduklarını ve buna paralel faizleri şu ana kadar en yüksek hızda artırdıklarını belirtti. Adımlarını hızlı attıklarına ve hala önemli ölçüde sıkılaştırmanın yolda olduğuna işaret etti. Başkan Lagarde enflasyonun hedefledikleri seviyeye gerileyeceğinden yeterince emin olana kadar faiz artış döngüsünü sürdürmeleri gerektiğine yönelik mesaj verdi. Son durumda Euro Bölgesi’nde yıllık enflasyonun Mayıs ayında %7’den %6,1 seviyesine gerilediğini belirtelim. ECB’nin enflasyonun hedeflerine ulaşması konusunda kararlılık gösterdiğini görüyoruz.  ABD’de borç limitinin 2025’e kadar askıya alınmasını ve federal harcamaların iki yıl boyunca sınırlanmasını öngören yasa tasarısının, ABD Temsilciler Meclisi’nde dün onaylanmasının ardından gözler Senato’ya çevrildi. Borç limitinin artırılarak ülkenin temerrüde düşmesini önleyecek tasarının Senato’dan da geçerek 5 Haziran’a kadar yasalaşması gerekiyor. Fed tarafında Haziran ayı toplantısına dair faiz kararı öne çıkıyor. ABD’de önümüzdeki dönemde açıklanacak olan makro ekonomik veriler Fed’in radarında olacak. Buna paralel bugün ABD’de açıklanacak olan Mayıs ayı istihdam verileri yakından takip edilecek. Tarım dışı istihdamın aylık bazda 190 bin kişi artması, işsizlik oranının %3,4’ten %3,5’e yükselmesi, aylık ücret artışının ise %0,3 oranında gerçekleşmesi bekleniyor. Açıklanan veriler açısından ise; ABD’de ISM imalat endeksi Mayıs ayında 47,1’den 46,9’a geriledi. Böylece düşüş yedinci ayında da devam ederken,  ISM imalat endeksi 2009’dan beri en uzun soluklu düşüş trendine girmiş oldu.

Dolar son dönemde borç tavanı konusunun yanı sıra Fed’in Haziran ayı toplantısına dair faiz artırım beklentilerinin yükselmesi ile güçlenme eğilimi göstermişti. Ancak ABD tahvil faizlerinde yaşanan geri çekilme dolarda yeniden güç kaybına neden oluyor. Buna bağlı olarak EUR/USD yeniden 1,07 direncinin üzerine yönelim gösterdi. Parite kısa vadeli dip oluşumunun ardından yükseliş çabası içerisinde seyir izliyor. Buna göre; kısa vadeli alçalan kanalı yukarı tamamlama eğiliminde. 1,08 ilk planda direnç konumunda iken, bu seviyenin üzerinde 1,0850 sonraki hedef seviye olarak takip edilebilir. 1,07’nin altına olası geri çekilme halinde ise 1,0630 ana destek olarak öne çıkıyor. Bugün ABD’de açıklanacak olan Mayıs istihdam verileri etkili olacaktır.

Altın ons doların güç kaybetmesi ile yükseliş eğilimi gösteriyor. Kısa vadeli alçalan kanalın üzerine yükselirken, görünümü güçlenmiş durumda. 1985 dolar ilk planda direnç konumunda iken, bu seviyenin üzerinde yükseliş hız kazanabilir. Dolayısıyla da 2000 dolar direncine doğru yükselişin devam ettiğini görebiliriz. 1950 dolar desteğinin üzerinde ise kısa vadeli görünüm olumlu. Gram altın; dolar kurunun yanında altın onstaki yukarı tepki ile tarihi zirvesini ileri taşıyor. 1290 TL desteğinin üzerinde 1340 TL seviyesine doğru yükseliş gösterebilir.

1Ç23’de GSYH piyasa beklentisi olan %3,8’e paralel yıllık bazda %4 oranında artış gösterdi. Beklentimiz mevsimsellikten arındırılmış GSYH’nin çeyreklik bazda %1 daralması yönünde iken, bu beklentinin tersine çeyreklik bazda %0,3 büyüme gözlemlemiş olduk.

1Ç23’te zayıf büyüme beklentimizin arkasında hizmetler sektörünün zayıf bir performans gösterdiği değerlendirmesine dayanıyordu. Öte yandan, mevsimsellikten arındırılmış hizmetler sektörü üretimi %4,7 artış göstererek beklentimizin çok üzerinde gerçeklemiş oldu.

Sanayi sektörünün çeyreklik bazda sanayi üretim endeksinin işaret ettiği %0,4 büyüme oranının çok üzerinde %1,8 gerçekleştiğini gözlemliyoruz. Sanayi üretiminin depremin yıkıcı etkilerine karşın güçlü seyretmesini ise iki faktöre bağlıyoruz: i) kamu harcamalarının aynı dönemde GSYH’nin %2’si kadar artış gösterdiğini hesaplıyoruz, ii) ihracatçı sektörlerdeki tedarik zincirlerindeki iyileşmeler ile beraber üretimin güçlü seyrettiğini değerlendiriyoruz.

Harcama bazlı GSYH serisine baktığımızda ise yerleşik hanehalkı tüketiminin yıllık bazda %16,2 artış gösterdiğini gözlemliyoruz. Gayrisafi sabit sermaye artışı ise yıllık bazda %4,9 ile sınırlı kalmış. Bu zayıf seyrin sebebi ise inşaat yatırımlarındaki çok zayıf seyrin devam etmesi ve yıllık bazda sadece %1,3 oranında artış göstermesi oldu. 1Ç23’te %4 olan yıllık büyümeye katkı cinsinden baktığımızda yerleşik hanehalkı tüketiminin büyümeye katkısı yaklaşık 11 puan olarak dikkat çekiyor. Öte yandan, net ihracat 2,7 puan, hata payı ve stok değişimi ise 6 puan büyümeyi azaltıcı etki yaratıyor. Dolayısıyla, belirgin bir şekilde tüketime dayalı bir büyüme eğilimi ile karşı karşıya olduğumuzu belirtebiliriz.

Küresel büyüme görünümüne baktığımızda, 2023 yılına ilişkin öngörümüze dair kayda değer bir belirsizlik devam ediyor. Her ne kadar ABD ve Avrupa’da  iktisadi  faaliyetlerin beklenenden güçlü seyrettiği izlenimi güçlense de finansal koşullarda yaşanan sıkılaşma eğiliminin devam etmesi, 2023’ün ikinci yarısı ve 2024 yılı için büyüme görünümünü belirsiz kılıyor. Dolayısıyla, dış talebin Türkiye’nin 2023 ve 2024’te büyümesini sürükleme ihtimalini azalttığını değerlendiriyoruz.

Öte yandan, iktisadi faaliyetlerin yılın ikinci çeyreğinde ivme kazandığını değerlendiriyoruz. Kartlı harcamalar, otomobil satışları, bütçe harcamaları gibi öncü veriler 2Ç23 içinde kayda değer bir büyüme işaret ediyor. Öte yandan, yılın ikinci yarısı itibariyle kredi genişlemesinin yavaş seyretmesini ve finansal koşulların sıkılaşmasını bekliyoruz. Dolayısıyla, yılın ikinci yarısında özellikle hanehalkı tüketimini hız kaybetmesini bekliyoruz.  Keza, devlet harcamaları da yılın ikinci yarısında bir miktar ivme kaybedebilir.

Sonuç olarak, 1Ç23 büyüme verisi beklentimizin çok üzerinde gerçekleştiği için 2023’ün tamamı için büyüme beklentimizi %3’ten %3,5’e revize ediyoruz.

Grafik 1 – 4Ç Birikimli GSYH Büyüme Kompozisyonu (puan)

BIST 100 Endeksi seçim belirsizliğinin geride kalması ile haftaya sert yukarı yönlü başlangıç yaparken, dün günü %3,8 oranında yükselişle tamamladı. Son üç işlem gününde yukarı yönlü trendde hareket eden endeks böylece %11,8 oranında değer kazandı. Geçtiğimiz haftalarda sert satış baskısı altında kalan bankacılık endeksinin de dip oluşumu sonrasında toparlanma göstermesi BIST 100’ün yükselişine destek sağlıyor. Seçimlerin sona ermesiyle gözler yeni kabineye çevrilmiş durumda. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın yemin töreninin ve kabine gelişmelerinin Cuma günü olabileceğini açıklamıştı. Önümüzdeki dönemde endeksin seyrinde yeni kabine, ekonomi politikaları konusundaki gelişmeler etkili olabilir. Özellikle de ekonomi yönetimi için oluşan bazı beklentiler fiyatlamalara yansıyor. 4983 olan önceki zirvesine yönelen endeks güç kaybına uğradı. Endekste bu direncin aşılması ikili tepe formasyon oluşumunun geride kalması ve yükselişin ileri taşınması açısından önemli. Endekste bu seviyenin yukarı aşılması ile birlikte 5042 ve 5076 dirençlerine doğru yukarı yönlü hareketlilik devam edebilir. Endekste gün içerisinde olumlu seyir korunabilir. 4700 desteğinin üzerinde kısa vadeli görünüm olumlu görünüyor. Dolayısıyla da bu seviyenin üzerinde mevcut trade pozisyonları korunabilir ve trade fırsatları değerlendirilebilir diye belirtebiliriz. Yurtdışı gelişmelere baktığımızda ise; ABD Başkanı Biden, borç limiti konusunda Temsilciler Meclisi Başkanı McCarthy ile prensipte anlaşmaya vardıklarını açıklamıştı. Biden ayrıca 31,4 trilyon dolarlık borç tavanını 1 Ocak 2025'e kadar askıya alan bir bütçe anlaşmasını sonuçlandırdıklarını ve anlaşmanın oylama için Kongre'ye taşınmaya hazır olduğunu söyledi. Tasarının nakit sıkıntısının geride kalması için 5 Haziran'a kadar Kongre'den geçmesi gerekiyor. Beyaz Saray ve Cumhuriyetçiler arasında uzun süren müzakerelerin ardından sağlanan anlaşmaya göre; bazı harcamalara sınırlama getirilirken, borç limitinin iki yıllığına artırılması öngörülüyor.

Dolar son dönemde gelişmiş ülke para birimlerine karşı güçlü bir seyir izliyor. ABD’de artan reel faizler dolar lehine görünümü destekliyor. Buna bağlı olarak EUR/USD kısa vadeli destek seviyelerinin altına yönelirken, zayıf bir seyir izliyor. Son durumda 1,07’nin üzerinde tutunma eğilimi gösteren paritede bu seviye kısa vadeli destek olarak takip edilebilir. Paritenin bu seviyenin üzerinde kalabilmesi geri çekilme eğiliminin ileri taşınmaması için öne çıkıyor. Ancak ABD tahvil faizlerinde yükselişin hız kesmesi ile paritede tepki yükselişinin de gerçekleşme potansiyeli bulunuyor. Olası bu durumda 1,08 ise direnç seviyesidir.

Altın ons fiyatları kısa vadeli dip oluşturma çabası eğilimi içerisinde hareket ediyor. 1935 dolar desteğinin altını test eden altın ons fiyatları 1950 dolar direncinin üzerine yükseldi. 1950 ve 1935 dolar artık destekler olarak izlenebilir. 1965 doların üzerinde ise 1985 hedef direncine doğru yükseliş gösterebilir. Gram altında dolar kurunun desteği sürüyor; kısa vadeli alçalan kanalın üzerine yönelim gerçekleşti. 1275 TL desteğinin üzerinde 1312 TL direncine doğru yükseliş devam edebilir.

1Ç23 GSYH büyüme verisi 31 Mayıs çarşamba günü saat 10:00’da yayınlanıyor olacak. GSYH’nin 2022’nin son çeyreğinde yıllık bazda %5,6 oranında büyümesinin ardından 2023’te %1,2 oranında büyüme gerçekleşmesi bekliyoruz. Piyasa beklentisinin ise %3,8 olarak oluştuğunu gözlemliyoruz.

Mevsimsellikten arındırılmış çeyreklik bazda baktığımızda ise 1Ç23’de GSYH büyümesinin önceki çeyreğe kıyasla %1 oranında daralmış olabileceğini değerlendiriyoruz. Bu beklentimizin arkasında ise hizmetler sektörüne ilişkin büyüme beklentimizin düşük olmasından bulunuyor. Hesaplamamıza göre mevsimsellikten arındırılmış hizmet sektörü cirosu yılın ilk çeyreğinde önceki çeyreğine kıyasla yüksek tek haneli bir oranda daralmış olabilir. Bu daralmanın büyük oranda Kahramanmaraş merkezli iki yıkıcı depremin etkisinden kaynaklandığını değerlendiriyoruz. Öte yandan, aynı dönemde sanayi üretimi çeyreklik bazda %0,4 artış göstermişti. Sanayi üretiminin depremin yıkıcı etkilerine karşın güçlü seyretmesini ise iki faktöre bağlıyoruz: i) kamu harcamalarının aynı dönemde GSYH’nin %2’si kadar artış gösterdiğini hesaplıyoruz, ii) ihracatçı sektörlerdeki tedarik zincirlerindeki iyileşmeler ile beraber üretimin güçlü seyrettiğini değerlendiriyoruz.

Küresel büyüme görünümüne baktığımızda, 2023 yılına ilişkin öngörümüze dair kayda değer bir belirsizlik devam ediyor. Her ne kadar ABD ve Avrupa’da  iktisadi  faaliyetlerin beklenenden güçlü seyrettiği izlenimi güçlense de finansal koşullarda yaşanan sıkılaşma eğiliminin devam etmesi, 2023’ün ikinci yarısı ve 2024 yılı için büyüme görünümünü belirsiz kılıyor. Dolayısıyla, dış talebin Türkiye’nin 2023 ve 2024’te büyümesini sürükleme ihtimalini azalttığını değerlendiriyoruz.

Öte yandan kamu harcamalarının güçlü seyretmeye devam edeceği, yılın ikinci çeyreği itibariyle depremin iktisadi faaliyetler üzerindeki olumsuz etkilerinin ortadan kalkması ve inşaat yatırımlarının hızlanabileceği beklentisi ile beraber 2023’ün tamamı için %3 büyüme beklentimizi koruyoruz.

Grafik 1 – 4Ç Birikimli GSYH Büyüme Kompozisyonu (puan)

Kaynak: TÜİK, QNBFI

BIST 100 Endeksi cuma günü seçimlerin ikinci turu öncesinde son işlem gününde gelen alımlarla direnç seviyelerinin üzerine yükseldi. Buna paralel endeks bir süredir içerisinde hareket ettiği kısa vadeli sıkışmasını yukarı tamamladı. Böylece günü %3,5 oranında tamamlarken, endekste kısa vadeli görünüm güçlendi. Bankacılık endeksindeki tepki çabası da endeksin performansına olumlu yansıdı. Bankacılık endeksi son iki haftada yaşanan %22 civarındaki satış baskının ardından kısa vadeli dip oluşum çabası gösteriyor. Bankacılık endeksinin 3790 desteğinin üzerinde kalabilmesi hem dip oluşumu hem de BIST 100’de yukarı yönlü eğilimin devamına destek vermesi açısından öne çıkıyor. Banka hisselerindeki toparlanmanın sürmesi BIST 100’de yükselişin ileri taşınması ve yeniden yukarı yönlü trendin başlamasını sağlayabilir. 4700 genel bant aralığının direnç seviyesi olduğundan bu seviyenin üzerinde kalıcı olunması ile birlikte yükselişin hız kazandığını görebiliriz. Bu seviyenin üzerinde teknik açıdan trade amaçlı pozisyonlar artırılabilir. Buna paralel ek alımın  uygun göründüğünü söyleyebiliriz. 4405 desteğinin üzerinde ise kısa vadeli yön yukarı kalmaya devam edecek. Yurtdışı piyasalara baktığımızda; ABD’de Fed’in tahminlerinde kullandığı ve yakından izlediği tüketim harcamaları enflasyonu (PCE) açıklandı. Buna göre; yıllık manşet PCE %4,2’den %4,4’e, çekirdek PCE ise yıllık bazda %4,6’dan %4,7 seviyesine yükseldi. Verilerin beklentilerin üzerinde rakamlara işaret ettiğini söyleyebiliriz. Fed Haziran ayı toplantısına dair faiz artırım kararı için açıklanan ve açıklanacak olan ekonomik verileri değerlendirip adımını ona göre atacaktır. Öte yandan ABD Başkanı Biden, borç limiti konusunda Temsilciler Meclisi Başkanı McCarthy ile prensipte anlaşmaya vardıklarını açıkladı. Beyaz Saray ve Cumhuriyetçiler arasında uzun süren müzakerelerin ardından sağlanan anlaşmaya göre; bazı harcamalara sınırlama getirilirken, borç limitinin iki yıllığına artırılması öngörülüyor. Bu hafta bu konuda yaşanan gelişmeler ABD’de ön plana çıkacaktır. ABD piyasalarının kapalı olması dolayısıyla küresel işlem hacmi daha sınırlı kalabilir. Borç limitinde ilerleme kaydedilmesi haftanın geri kalanında ABD borsalarına olumlu yansıyabilir. İlerleyen günlerde artan risk iştahı ile bölge borsalarında yükseliş görebiliriz. Bu hafta içeride seçim sonrası fiyatlamalar gerçekleşeceğinden BIST yurtdışı borsalara görece daha belirgin hareketler sergileyebilir. Haftanın veri takviminde ise; Çarşamba günü  içeride 1Ç23 GSYH büyümesi, Perşembe günü Euro Bölgesi’nde enflasyon ve işsizlik oranı, ABD’de ADP özel sektör istihdamı, PMI imalat endeksleri, Cuma günü ise ABD’de tarım dışı istihdam, işsizlik oranı ve ücret artışları verileri öne çıkıyor.

Doların küresel çapta güçlenmesi ile EUR/USD paritesi geçtiğimiz hafta aşağı yönlü seyir izledi. 1,07 desteğine doğru yönelim sergiledi. 1,07’nin üzerinde kalabilmesi kısa vadeli destek oluşturma çabası için öne çıkıyor. ABD tahvil faizlerinde rahatlama gerçekleşirse parite yukarı tepki gösterebilir; 1,08 seviyesi ise direnç konumunda. 1,07’nin altına olası geri çekilme halinde 1,0630-1,06 destek bölgesi olarak izlenebilir.

Altın ons fiyatları 1950 doların altına yönelim sonrasında geri çekilme eğilimini sürdürdü. ABD’de artan reel faizler emtia fiyatlarına olumsuz yansıyor. Altın onsun kısa vadede 1935 dolar desteğini savunması dip oluşumu açısından önemli. 1950 doların aşılması halinde ise 1965 dolar seviyesi hedef direnç olarak karşımıza çıkabilir. Gram altında dolar kurunun desteği sürüyor. 1242 TL desteği kısa vadeli dip haline geldi; bu seviyenin üzerinde genel görünümün olumlu olduğunu söyleyebiliriz. 1276 TL ise direnç seviyesi olarak izlenebilir.

Fed’in Mayıs ayına dair toplantı tutanakları faiz artırım sürecinin devamına yönelik üyelerin farklı görüşlere sahip olduğunu ortaya koyuyor. Bazı üyeler, enflasyonun %2'ye düşürülmesi yolunda gelecek toplantılarda ek politika sıkılaşmasının muhtemelen gerekli olacağı yorumunu yaparken, bazı yetkililer ise daha fazla sıkılaşmanın gerekli olmayabileceğini belirtiyor. Fed’in ekonomik verilerinin seyrini değerlendirip adımlarını ona göre attığını belirtelim. Bir sonraki toplantı 14 Haziran’da olduğundan bu süre zarfında ABD’de açıklanacak ekonomik göstergelerin seyri Fed’in faiz artırım konusundaki kararını şekillendirecektir. Buna paralel bugünkü ABD’de Nisan ayına dair kişisel tüketim harcamaları enflasyonu öne çıkıyor. Çekirdek tüketim harcamaları enflasyonunun yıllık bazda %4,6’dan seviyesinde kalması bekleniyor. Fed tüketim harcamaları verilerini tahminlerinde kullandığından dolayı, rakamlar yakından takip edilecek. ABD Temsilciler Meclisi Başkanı McCarthy, borç tavanı kriziyle ilgili hala çözüme ulaşması gereken birkaç konu olduğunu ve müzakerecilerin anlaşmayı vaktinde yetiştirmesi için çalışmaları gerektiğini belirtti. Borç limitinin artırılması konusu ABD’de varlığını sürdürüyor. İçeride ise Pazar günü yapılacak olan seçimlerin ikinci turu öncesinde son işlem gününe girmiş bulunuyoruz. Buna paralel hareketli bir gün geçirebiliriz. Endeks son durumda kısa vadeli sıkışma içerisindeki seyrine devam ediyor. BIST bankacılık endeksi dün günü %2,8 oranında yukarı tepki ile tamamladı. Bankacılık endeksinin son durumda 3790 desteğinin üzerinde kalabilmesi kısa vadeli dip oluşumu için izlenebilir. Endekse banka ve BIST 30 hisselerinin desteğinin gelmesi direnç seviyelerinin aşılması ve görünümün güçlenmesi adına önem arz ediyor. Endeksin kısa vadede 4311 olan ana destek ve dip seviyesinin üzerinde kalabilmesi takip edilebilir. 4557 direnci ise yükselişin hız kazanması için öne çıkıyor. Endekste bugün olası dalgalanmaya karşı temkinli olmakta yarar olduğunu hatırlatalım.

Altın ons fiyatları 1950 doların altına yönelim sonrasında geri çekilme eğilimini sürdürdü. ABD’de artan reel faizler emtia fiyatlarına olumsuz yansıyor. Altın onsun kısa vadede 1935 dolar desteğini savunması dip oluşumu açısından önemli. 1950 doların aşılması halinde ise 1965 dolar seviyesi hedef direnç olarak karşımıza çıkabilir. Gram altında dolar kurunun desteği sürüyor. 1242 TL desteği kısa vadeli dip haline geldi; bu seviyenin üzerinde genel görünümün olumlu olduğunu söyleyebiliriz. 1274 TL ise direnç seviyesi olarak izlenebilir.

Dolar son dönemde gelişmiş ve gelişmekte olan ülke para birimlerine karşı güçlenme eğilimi gösteriyor. ABD’de artan reel faizler dolar lehine görünümü destekliyor. Buna bağlı olarak EUR/USD kısa vadeli destek seviyelerinin altına yönelirken, zayıf bir seyir izliyor. Son durumda 1,07’nin üzerinde tutunma eğilimi gösteren paritede bu seviye kısa vadeli destek olarak takip edilebilir. Paritenin bu seviyenin üzerinde kalabilmesi geri çekilme eğiliminin ileri taşınmaması için öne çıkıyor. 1,08 ise artık direnç seviyesidir. 1,07’nin altında ise 1,0630-1,06 destek bölgesi konumunda.