Eğitimimizin bu bölümünde forex e dair risklerin neler olduğuna değineceğiz. Forex te bilinmesi gereken en önemli risk kaldıraç riskidir. Kaldıraç , hesaptaki bakiyenin kaç katı işlem açılabileceğidir. Kaldıraç riski ise açılan pozisyonun parasal büyüklüğü baz alınarak hesaplanan kar zarara bağlı olarak yatırımcının hesap bakiyesindeki değişikliğin büyüklüğüdür. Şimdi kaldıraç riski ile ilgili çarpıcı bir örnek vermek gerekirse ; hesabında 1000 Euro bulunan bir yatırımcı 100 katı kadar kaldıraç kullanarak 1,35 seviyesinden 100.000 EURUSD paritesi almış olsa ve parite 1,3635 e yükseldiğinde yani 1% lik yükseliş olduğunda yatırımcının hesap bakiyesi 2000 Euro ya çıkacaktır. Tabi aynı durum tersi için de geçerlidir. Bir sonraki sunumda kaldıracın doğru ve yanlış kullanımı ile ilgili ipuçları vererek , yatırımcıların neden çok para kaybettiklerini inceleyeceğiz. Öncelikle grafikte görülen verileri tanıtalım. Hesabın başlangıç seviyesi 1000 USD , EURUSD seviyesi 1,3010 ve stop seviyesi 30%. Stop seviyesi ne demek ? Yani 1000 USD olan hesabın 30% ine düşmesi durumunda pozisyon otomatik olarak kapatılacaktır. Burada ki örnekte hesap bakiyesi 250 dolara düştüğünde pozisyon kapatılacaktır. Burada yatırımcının 100 katı pozisyon taşıması demek , 1000 dolar parası olan bir yatırımcının 100.000 dolar lık pozisyon açması demektir. 100.000 dolar da 1,3010 pariteye göre 76 bin Euro luk pozisyon demektir. Eğer parite 1,2912 ye düşerse o zaman yatırımcının hesabı 1000 dolar dan 250 dolara düşer.Sonrasında parite tekrar yükselse bile stop out olmuş olacağından son yükselişten faydalanamamış olur. Başka bir kaldıraç örneğine bakalım ve yatırımcının daha düşük bir kaldıraç kullandığını varsayalım. Yine başlangıç seviyesi 1000 USD ve paritenin başlangıç seviyesi 1,3010 olsun ve yatırımcı 10.000 dolarlık bir pozisyon açmış olsun.10.000 dolar da 1,3010 pariteye göre 7680 EURO olduğuna göre yatırımcı 1,3010 dan 7680 Euro aldıktan sonra sonra parite 1,2910 a düşse bile yatırımcı hesabı sadece 923 dolara kadar düşer yani yatırımcı stop out olmaz ve parite 1,3050 ye yükseldiğinde yatırımcı kar edecektir.Yani pozisyonu doğru kaldıraç ile açmak ve yanlış kaldıraçla açmak arasındaki fark kar veya zarar etmekle aynı anlamdadır. Kaldıraç riskine ek olarak forex yatırımcılarının zarar etmesine neden olan bir diğer unsur da fiyatlardaki dalgalanmaladır.Yüksek kaldıracın kullanıldığı bir piyasada eğer dalgalanmalarda yüksek olursa para kaybetme riski artmış olur. Kaldıracın 1/100 kullanıldığı piyasada oluşacak 2% lik bir hareket yatırımcı bakiyesini 200% değiştirecek demektir. Bu noktada aşırı dalgalı olması sebeple parite piyasaları oldukça risklidir. Finansal piyasalar hafta sonları kapalıdır. Ancak hafta sonları meydana gelen siyasi gelişmeler veya diğer sebepler finansal piyasaları etkiliyor olabilir. Bu nedenle Pazartesi açılışta fiyatlar Cuma kapanış fiyatından çok farklı olabileceğini bilmek gerekir. Diyelim ki kapanış ve açılış fiyatı arasında ki fiyat farkı 2% olsa 1 e 50 kaldıraç ile pozisyon taşıyan bir yatırımcı parasının tamamını kaybedebilir. Veya 5% lik bir gap 1 e 20 kaldıraç ile pozisyon taşıyan bir yatırımcının tüm parasını kaybetmesine neden olabilir. Bu örneklerden görüldüğü gibi fiyat boşlukları yatırımcılar için risk oluştururken aracı kurumlar için de risktir. Bu konuya değinmişken şimdi forex piyasalarında aracı kurum risklerine bir göz atalım. Fiyat boşluğu riski yatırımcıları tehtid ettiği gibi aracı kurumları da tehdit eder. Aslında fiyat boşluğunun neden olduğu riskler aracı kurumlar için sonsuzdur. Çünkü SPK kanuna göre bir forex yatırımcısı hesabındaki paradan daha fazlasını kaybedemez. Yani hesabı sıfıra düşebilir ancak eksiye hiçbir zaman geçemez. Yani fiyat boşlukları yatırımcının hesabında bulunan meblağdan daha fazla zarar etmesine neden olabilecek bir duruma sebep oldu ise aradaki negatif fark aracı kurum tarafından karşılanmak zorundadır. Yurt dışında ki FX aracı kurumları müşteri paralarını kendi hesaplarında tutarlar ve eğer kurum batarsa müşteri parası da batmış olur. Ancak Türkiye’de mevzuat tamamen yatırımcıyı korumak üzerine düzenlenmiştir. Bu nedenle de aracı kurumlar FX hesabına yatan para Takasbank hesabında tutmak zorundadır. Yani yatırımcı para aracı kurumun bilançosunda değil Takasbank ın bilançosunda görülür.Ve yatırımcılar aracı kurumun batma riskinden arınmış olur. Bununla birlikte teknoloji riskleri yatırımcılar için risk teşkil etmektedir. Forex aracı kurumları fiyat sağlamak için emir yönetim sistemlerini fiyat network lerine bağlarken yüksek bedeller ödeyerek radianz gibi özel kiralık hatlar kullanırlar. Oysa yatırımcıların işlem platformları her an kesintiye uğrayabilecek internet üzerinden bağlıdır. Bu durumda platformun eğer aracı kuruma olan bağlantısı kesilirse fiyatlar donar ancak emir gönderilebilir , fiyatlar donar işlem yapılamayabilir veya fiyatlar hareketli kalır ama emir iletilemeyebilir.Bu risklerin gerçekleşmesi durumunda yatırımcı pozisyonu kapatamayabilir veya emrin gerçekleştiğini sanarak riskli durumlarla karşı karşıya kalabilir.
