Euro / Dolar Yorumları

Geçen hafta ABD’den açıklanan istihdam verileri işsizliğin azaldığını göstermiş olsa da, istihdama katılım oranının sabit kalması ve tarım dışı istihdam verilerinin beklentilerin oldukça altında kalması, düşük ücretli ve tercih edilmeyen istihdamın artmasına neden olduğunu gösterdi. Bu durum insanların iş konusunda genellikle çaresiz bir şekilde istemediği işlere girdiğini gösterirken aynı zamanda gelirlerin azalmasına da neden olabilecek bir durumu yansıtıyor. Bugünlerde ABD’de takip edilmesi gereken çok önemli iki konu var. Birincisi tüketici güveni ve kişisel gelirler. Kişisel gelirler çok az da olsa bir miktar yükselmiş olsa da, artışın enflasyonun altında kalmış olması Dolar olumsuz bir durum. Zaten bütün bunların doğruluk payı geniş olduğu için istihdamın yükseldiğinin açıklandığı bir günde Dolar faizleri geriledi. Bu gelişmelerin ışığı altında Fed bu sene Aralık ayında faiz artıracak olsa bile, ilerleyen dönemde faiz artırımlarının çok uzun süreçlere yayılacağını ima eden açıklamalarda bulunabilir. Öte yandan hisse senedi piyasalarında düşük gideceği umulan faizler nedeniyle bir miktar toparlanma görülebilecek olduğundan, seans içinde Euro/dolar paritesindeki düşüşler alım fırsatı olarak kullanılabilir.

Dün Avrupa Merkez Bankası’nın açıkladığı faiz kararı sonrasında yapılan basın toplantısında AMB’nin parasal genişlemeyi 2016’nın da ötesine taşıyarak artırabileceğini ve yakın bir dönemde deflasyon riskinin belirebileceğini söylemesi Euro üzerindeki baskının artmasına neden oldu. Öte yandan ABD cephesinden gelen hizmet sektörü büyüme verilerinin beklentilerden de olumu açıklanması paritenin daha da düşerek bir ara 1,11’in altına kadar gerilemesine neden oldu. Bu gelişmeler olurken piyasa geçmişte gerçekleşmiş olayların bugünkü verilere yansımasını değil, mevcut durumun ilerde nasıl şekillenebileceğiyle ilgili beklentilere göre hareket edecek olursa, paritenin düşüşü durulabilir. Hisse Senedi piyasalarında yaşanan düşüşle birlikte VIX endeksinin yüksek kalması ve daha da önemlisi Dolar faizlerinin açıklanan verilere rağmen yükselmemiş olup, hatta gerilemiş olması, beklentilerin çok parlak olmadığına işaret ediyor. Bu nedenle bugün istihdam rakamlarında oluşabilecek en küçük bir olumsuzluk, düşüşleri takiben paritenin yeniden yükselebileceğine işaret olabilir.

Son iki gündür ABD’den açıklanan verilerin, son haftalarda gelen ve oldukça Dolar olumlu verilere göre biraz daha az olumlu geldiğini görüyoruz. Bu gelişmelerin Dolar faizlerinin yükselişinin önünü kesmesine rağmen Dolar’ın değer kazanma eğiliminin artması Euro/Dolar paritesinin baskı altında kalmasına neden oluyor. Bunun ardındaki nedense bugün Avrupa Merkez Bankası’nın (AMB) vereceği faiz kararının beklentisiyle ilgili belirsizlik. Ne var ki AMB’nin faiz politikasında sürprizleri sevmemesi, bugün herhangi bir değişimin olabileceğine dair bir beklentinin gereksiz olduğunu düşünüyorum. Bu noktada olası bir ek parasal genişleme olmaması veya buna dair bir beklentinin oluşmayacağı, paritenin düşüşlerinin alım fırsatı olarak değerlendirilmesi gerektiğini gösteriyor.

Avrupa’dan dün açıklanan imalat sektörü büyüme verileri, Almanya’nın ki hariç beklentilerin altında gelirken, Almanya’dan ve diğer ülkelerden açıklanan ve büyümeyle dolaylı veya dolaysız verilerin Euro olumlu açıklandığını gördük. Bu gelişme Euro’nun Sterlin karşısında ve aynı zamanda Dolar karşısında güçlenmesine neden olurken, hisse senedi piyasalarının düşüşü, Dolar’ın fazla değer kazanmasına fırsat vermedi. Bu gelişmeler olurken VIX endeksinde yükseliş ve beraberinde Dolar faizlerinin düşüşü ABD’den açıklanan Dolar olumsuz ISM verileriyle de birleşince Dolar’ın bir süre düşmesi gerekliliği ortaya çıkıyor. Bu ortamda eğer hisse senetleri düşüşlerini sınırlandırabilirse, o zaman Euro/Dolar paritesinin bir miktar daha yukarı hareket etmesi mümkün olabilir. Bu beklentiyle, kısa vadede oluşabilecek düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirmek faydalı olabilir.

Çin ekonomisiyle ilgili son gelişimeler dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin yavaşlamaya devam edebileceği sinyallerini verince borsalarda yaşanan düşüş oldukça belirgin oldu. Bu gelişmelerin yanında ABD’den açıklanan ekonomik göstergelerin de çok iyiye işaret etmiyor olması hisse senedi piyasaları üzerindeki baskının artmasına neden oluyor. Bu gelişmelerin geneline bakıldığında Dolar faizlerinin düşmemesiyse ayrı bir senaryoya ışık tutuyor. O da Dolar’ın onca olumsuz gelişmeye rağmen düşmeyişi. Dolar’daki düşüşün sınırlı kalmasının temel nedeni düşen hisseler ve yüksek kalan Dolar faizleri. Dolaysıyla piyasa kötünün iyisi hangisidir diye sorduğunda elde kalan tek seçenek Dolar gibi gözüküyor. Ne var ki emtia fiyatlarında yaşanan yükselişler o denli belirgin oldu ve FED, faiz artışını enflasyonist baskılara o denli bağlamış durumda ki, bunların yapılabilmesi için Doların değer kaybetmesi gerekiyor. Çin, para birimini Yuan’ın oynak kur rejiminde değer bulması için serbest hale getirmesiyle birlikte Çin’de yaşananların her geçen gün daha çok su yüzüne çıkması Yuan’ın değersizleşmesinin üzerindeki siyasi ağırlığı ortadan kaldırıyor. Bu da Dolar’ın düşmesi ve Euro/dolar paritesinin yükselmesi için de yeterli bir neden olarak karşımızda.

Hafta sonu yapılan Jackson Hole toplantısından çıkan sonuçlar, FED yetkililerinin faiz artırımı konusunda istekli olduğunu ancak bunun hemen yapılmasının zorunda olmadığı izlenimini yarattı. Diğer yandan ABD’de yüzde 2’lik enflasyon hedefinin de ulaşılması mümkün olduğu dile getirilen bir başka önemli söylemdi. Bundan anlaşılan o ki, FED orta vadede, Dolar’ı düşürücü ve emtiaları yükseltici bir konuma doğru hareket edecek ve bu bağlamda hisseler de yükselmek isteyecektir. Ayrıca olası faiz artırımı Eylül ayında değil, uzun bir süredir dediğim gibi Aralık ayına ertelenecek. Bugünlerde oluşan bu algıya bağlı olarak Euro/dolar paritesi yükselmek isteyebilir. Bu hafta içinde ABD’den açıklanacak ekonomik verilerle etkileşimi olan ve geçen hafta açıklanmış diğer veriler, bu haftaki verilerin de Dolar olumlu gelebileceğine işaret ediyor. Bu nedenle paritede bir alım yapmak için seans içindeki düşüşleri beklemek mantıklı olabilir.