Swap, sözlük anlamı olarak takas, değiş/tokuş anlamına gelmektedir. Forward piyasalarda swap işlemleri, farklı faiz türlerine sahip (sabit ve değişken faizli) borçların birbirleri ile değişimi olarak tanımlanır.
Swap Oranı Nedir?
Piyasada üç tür swap işlemi vardır. Bunlar; para swapı, faiz swapı ve çapraz döviz swapı’dır. Kısaca swap türlerine değinecek olursak;
1) Para swapı işlemleri; tarafların önceden anlaştıkları oran ve koşullarda belirli miktardaki para birimlerini değiştirmek suretiyle gerçekleştirdikleri işlemlerdir.
2) Faiz swapı işlemleri; gösterge bir anapara tutarı üzerinden farklı faiz oranı esaslarına göre hesaplanacak faizlerin iki taraf arasında anlaşılan vadelerde değişimini öngören bir sözleşmedir. Bu sözleşmede, aynı para biriminden olan borçların faiz ödemelerinin yapısı değişmekte, anapara değişimi gerçekleşmemektedir.
3)
Çapraz döviz swapı işlemleri; farklı para birimleri ve farklı faiz yapısı üzerine (sabit veya değişken) borçlanan taraflar, diğer tarafın borcuna ilişkin anapara ve faiz ödemelerini yerine getirmek üzere anlaşarak gerekli yükümlülüğü yerine getirirler.
Forex Swap Nedir?
Forex piyasalarında swap, gecelik taşıma maliyeti/gecelik faiz olarak geçmektedir. Forex swap oranları hesaplanırken, iki ülke para birimi arasındaki faiz farkları dikkate alınır. Forex piyasalarında işlem gören bütün döviz çiftlerinde swap maliyeti bulunmaktadır. Swapsız forex hesap tipine, “islami” veya “swapsız forex” hesabı denilmektedir.
Foreks piyasasında işlemler Metatrader 5 denilen elektronik işlem platformu üzerinden yapılmaktadır. Bu platformda, swap faizi/swap faizleri Amerikan Doları (USD) cinsinden gösterilmektedir. Ancak uluslararası piyasalarda, başka elektronik işlem platformlarında swaplar point cinsinden de gösterilmektedir. Aşağıdaki örnekte swap point’lerini bulabilirsiniz.
Swap Point | Swap Uzun | Swap Kısa |
---|---|---|
USDTRY | -0.00066 | 0.00057 |
USDZAR | -0.00202 | 0.00118 |
Swap pointlerin okunması şu şekildedir:
USDTRY (Dolar/TL) paritesinde, 1 lot uzun pozisyona sahip olunması durumunda gecelik, 66 TRY swap faizi ödenecektir.
USDTRY (Dolar/TL) paritesinde, 1 lot kısa pozisyona sahip olunması durumunda gecelik, 57 TRY swap faizi elde edilecektir.
Swap Point Hesaplama:
Yukarıda ki örnek üzerinden gidecek olursak, swap pointleri aşağıdaki şekilde para birimine çevirebiliriz.
USDTRY paritesinde, 1 lot uzun pozisyonumuzun olduğunu varsayalım. 1 lot pozisyon büyüklüğü olarak döviz çiftlerinde 100.000 birimdir. İlgili paritede uzun pozisyonun swap maliyetini (0.00066), pozisyon büyüklüğü olan 100.000 ile çarparsak 66 sonucuna ulaşırız. Foreks işlemlerinde, kar/zarar baz döviz cinsinden değil, karşıt döviz cinsinden hesaplanmaktadır. Dolayısıyla -66 sonucu TRY cinsindedir. Rakamın eksi olması ise swap maliyetine yatırımcı olarak bizim katlandığımız anlamına gelmektedir. Bu rakamın neden eksi olduğu aşağıdaki forex swap örneklerinde anlatılmıştır.
Forex Swap Örnekleri
EURTRY (Euro/TL) paritesinde alış yapmak (long) demek, Euro alıp karşılığında TL satmak demektir. EURTRY satmak demek (short), Euro satıp karşılığında TL almak demektir. Euro politika faizi %0.05, Türk Lirası politika faizi ise %7.5 düzeyinde bulunmaktadır. Dolayısıyla, EUR alıp (elde tutup), karşılığında TL borçlanmak, swap maliyetine katlanmak demektir.
Yukarıdaki bilgiler ile, 1 lot EURTRY 2.80 fiyatından alış (long) yaptığımızı varsayalım. Bu işlem aslında 100.000 Euro alıp, karşılığında 2.80 kurdan 280.000 TL satmak demektir. Euro faizini %0.05 olarak varsayarsak, 100.000 Euro için günlük 0,11 Euro faiz getirisi elde edilecektir. TL faizini %7.5 olarak varsayarsak, 280.000 TL sattığımız için günlük 48.91 TL borçlanma faizi ödeyeceğiz. Yani, özet olarak 1 lot EURTRY alış işlemi için yaklaşık 48.50 TL günlük swap maliyetimiz olacaktır. EURTRY satış (short) işlemi gerçekleştirseydik, yukarıdaki örneğin tam tersi olarak, swap gelirimiz olacaktı. Hesaplama aynı şekilde yapılmakta, tek fark burada Euro borçlanıp, TL faizi elde edecektik.