QNB Invest uzmanlığıyla Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nda işlem gören çeşitli dayanak varlıklar üzerine düzenlenmiş olan vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerine kolayca ulaşabilir, yönetmeyi hedeflediğiniz risklerinize ve yatırım tercihlerinize uygun olan ürünlere yatırım yapabilirsiniz.
Borsa İstanbul (BIST) Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP), ekonomik ve finansal göstergeler ile sermaye piyasaları araçları üzerine düzenlenmiş vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile türev araçların elektronik ortamda alınıp satılabileceği bir piyasa olarak oluşturulmuştur. VİOP ile müşteriler beklentileri doğrultusunda korunma, yatırım ve arbitraj amacıyla, belirli bir teminat/prim karşılığında hisse senedi, hisse endeksi (BİST-30), döviz kurları (TL/Dolar, TL/Euro, Euro/Dolar), altın, emtia ve elektrik üzerine düzenlenmiş sözleşmeleri alıp satabilirler. Opsiyon sözleşmeleri ise alan tarafa belirli bir vadede veya belirli bir vadeye kadar, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte dayanak varlığı alma veya satma hakkı veren, satan tarafı ise alma veya satmaya yükümlü kılan sözleşmelerdir.
Sicil bazında pozisyon limiti; aynı dayanak varlığa bağlı tüm sözleşmeler için bir sicile bağlı tüm hesaplarda alınabilecek aynı yönlü pozisyonların karşılığındaki azami dayanak varlık sayısıdır. Bu limit, MKK tarafından açıklanan fiili dolaşımdaki pay miktarının %5’idir.
Piyasa bazında pozisyon limiti; aynı dayanak varlığa bağlı tüm sözleşmeler için piyasada açık olan pozisyon toplamının karşılık gelebileceği azami dayanak varlık sayısıdır. Bu limit, MKK tarafından açıklanan fiili dolaşımdaki pay miktarının %100’üdür.
* Eşleştirme aşaması 30 saniye içerisindeki rassal bir zamanda başlayacak ve bu süreye kadar emir toplama aşaması devam edecektir.
Açık Pozisyon
VİOP’ta ters işlem, nakdi uzlaşma veya fiziki teslimat ile kapatılmamış pozisyonlardır. Pay vadeli işlemlerinde vade sonu kapatılmayan açık pozisyonlar, fiziki teslimat uygulanmak suretiyle kapatılır.
Kısa Pozisyon
Sahibine, vadeli işlem sözleşmelerine ilişkin işlemlerde, sözleşmenin vadesi geldiğinde dayanak varlığı sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktarda satmak ya da nakdi uzlaşmayı sağlamak, alım opsiyonuna ilişkin işlemlerde sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde dayanak varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktarda satmak ya da nakdi uzlaşmayı sağlamak, satım opsiyonuna ilişkin işlemlerde ise sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde dayanak varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktarda satın almak ya da nakdi uzlaşmayı sağlamak yükümlülüğü veren pozisyondur. Kısaca bahsetmek gerekirse, vadeli işlemlerde herhangi bir üründe tutulan veya alınan satış pozisyonuna kısa pozisyon denir.
Uzun Pozisyon
Sahibine, vadeli işlem sözleşmelerine ilişkin işlemlerde, sözleşmenin vadesi geldiğinde dayanak varlığı sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktarda satın almak ya da nakdi uzlaşmayı sağlamak yükümlülüğü, alım opsiyonuna ilişkin sözleşmelerde, sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde dayanak varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktarda satmak ya da nakdi uzlaşmayı sağlamak, satım opsiyonuna ilişkin işlemlerde ise sözleşmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde dayanak varlığı, sözleşmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktarda satın almak ya da nakdi uzlaşmada bulunmak hakkı veren pozisyondur. Kısaca bahsetmek gerekirse, vadeli işlemlerde herhangi bir üründe tutulan veya alınan alış pozisyonuna uzun pozisyon denir.
Vadeli İşlemlerin Avantajları Nelerdir?
Kaldıraç
VİOP'ta alınan pozisyon değerinin düşük bir oranında başlangıç teminatının yatırılması yeterlidir. Kaldıraç etkisi düşük bir başlangıç teminatı ile daha büyük bir pozisyon taşımaya imkan tanır. Örneğin; 100 TL teminat ile 1.000 TL’lik bir pozisyon açılabilir. Kaldıraç etkisi müşteriler için spot piyasaya göre çok daha hızlı ve büyük miktarda zarar etme riskini de içinde barındırır.
Açığa Satış
Vadeli piyasalar açığa satış imkanı verir. Bu sayede müşteriler kısa pozisyon alarak yani elinde olmayan bir ürünü satarak fiyat düşüşlerinden de faydalanabilir.
Vergi Avantajı
Hisse senedi veya hisse senedi endekslerine dayalı vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinden elde edilen kazançlar %0 stopaja tabi olup, beyana tabi değildir.
Çeşitlendirme
Yatırımcılar, VİOP’ta yatırım yaparak portföylerini çeşitlendirebilir. Bu durum riskin yayılması açısından oldukça önemlidir.
Karşı Taraf Riski
VİOP'ta işlemler Takasbank garantisi altındadır.
Riskten Korunma (Hedging)
Yatırımcılar VİOP’ta yatırım yaparak, sözleşmeye konu olan dayanak varlığın işlem gördüğü spot piyasalarda ortaya çıkabilecek fiyat değişimlerine karşı korunurlar.
Türev Araçlar Risk Bildirim Formuna ulaşmak için tıklayınız.
