-TCMB’nin TL depo karşılığı döviz depoları ihaleleri bankalara arbitraj imkanı sağladı. Fransa’da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerine bağlı olarak bölgede siyasi risklerin azalması ile Mayıs ayının başlarında Londra’da swap faiz oranları düşüş gösterirken, TCMB swap ihalesi ile faiz farkı açılmış oldu. Böylece daha düşük faizle Londra’dan borçlandıkları TL’yi, %12,25 faiz oranı ile TCMB’ye veren bankalar, bu işlemden dolayı arbitraj imkanı sağladı.
- TCMB TL likiditesini sıkılaştırma adına, 18 Ocak’ta ağırlıklı olarak Londra piyasalarında uluslararası bankalar ile swap işlemi yapan Türk bankalarının karşısında taraf olma yönünde karar vermişti.
-TCMB bu kararı ile bankaların döviz ihtiyacını karşılayarak, işlemlerin kendi üzerinden geçmesini amaçlamıştı.
- Böylece uluslararası piyasalarda TL swap işlemi yapan bankalar, Ocak ayı ortasında birbiri yerine TCMB ile para takası yapmaya başladı. Buna göre, TCMB ilk etapta 500 milyon dolar şeklinde belirlediği TL depo karşılığı döviz depo ihalesinde TL faiz oranını % 8, dolar faiz oranını %0,75 olarak ilan etmişti. Ancak bu faiz oranları ve ihale tutarı ilerleyen dönemde artış gösterdi.
- Buna göre, yurtdışı hesaplarda TL likiditesi bulunduran banka, son durumda TCMB ile swap anlaşmasına giderse haftalık bazda elindeki TL’yi %12,25 faizden satarken, karşılığında TCMB’den sabitlenen bir kur seviyesinden %1 faizle döviz alıyor. Döviz swap’ın vadesi dolduğunda ise ters işlem gerçekleştiriliyor.
- Ancak arbitraj imkanı nedeniyle bankalar ihalelere yüksek talep gösterirken, son bir haftalık süreçte TCMB'nin swap ihalelerine gelen talep artış eğilimi gösterdi ve Cuma günü 1,25 milyar dolar ihale tutarının sekiz katına (10,3 milyar dolar) çıktı. Talebin yüksek olması ihaleden daha fazla pay alma amacından kaynaklandı.
- Böylece TCMB’den tarafından 15 Mayıs'tan geçerli olmak üzere bankaların “ihalede verebilecek maksimum teklif tutarı toplam ihale tutarı ile sınırlıdır' ifadesi, "ihalede verilebilecek maksimum teklif tutarı toplam ihale tutarının %30'u ile sınırlıdır” şeklinde değiştirildi. Yeni düzenlemenin devreye girmesiyle dünkü ihalede talep tutarı ise 4,5 milyar dolar oldu.
Sonuç olarak; Londra’daki swap piyasası çok daha derin olduğundan şu ana kadar TCMB oradaki faizler üzerinde etkili olabilmiş değil, dışarıda risk iştahı yüksek seyrettiği sürece arada faiz farkının devam etmesi beklenebilir.
